Status mikroprzedsiębiorcy to kluczowa informacja dla każdego właściciela firmy, ponieważ od niej zależą m.in. obowiązki sprawozdawcze, dostęp do pomocy publicznej czy preferencje podatkowe. W 2024 roku obowiązują jasne i konkretne kryteria, które pozwalają określić, czy Twoja firma spełnia wymogi mikroprzedsiębiorcy. W tym poradniku pokażę Ci, jak krok po kroku ustalić ten status – w oparciu o obowiązujące przepisy oraz na praktycznych przykładach.
👣 Krok 1: Sprawdź, czy jesteś przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy
Zanim zaczniesz analizować, czy możesz zostać uznany za mikroprzedsiębiorcę, upewnij się, że w ogóle jesteś przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.
Przedsiębiorcą w rozumieniu tej ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna prowadząca działalność gospodarczą we własnym imieniu.
👥 Krok 2: Średnioroczne zatrudnienie poniżej 10 pracowników
Pierwszym warunkiem uznania za mikroprzedsiębiorcę jest zatrudnianie średniorocznie mniej niż 10 pracowników w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych.
Jak liczyć średnioroczne zatrudnienie?
✅ W przeliczeniu na pełne etaty – a nie liczbę osób (np. dwie osoby na pół etatu = 1 etat).
✅ Nie uwzględnia się pracowników:
- na urlopach macierzyńskich i rodzicielskich,
- na urlopach ojcowskich, wychowawczych i opiekuńczych,
- zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego.
📌 Podstawa prawna: art. 7 ust. 3 ustawy – Prawo przedsiębiorców
🧩 Przykład praktyczny 1 – firma, która spełnia warunek zatrudnienia
🧑🔧 Anna prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w Zielonej Górze i zatrudnia 2 osoby na 3/4 etatu oraz 1 osobę na pół etatu.
- Obliczamy etaty:
- 2 × 0,75 = 1,5
- 1 × 0,5 = 0,5
- Razem: 2 etaty
💡 Przez cały rok średniorocznie miała więc 2 pełne etaty. W roku wcześniejszym zatrudniała tylko jedną osobę na cały etat. To oznacza, że w obu latach obrotowych spełniała warunek zatrudnienia mniejszego niż 10 pracowników. ✅
❗Uwaga: Dla firm działających krócej niż 12 miesięcy
Jeśli Twoja firma funkcjonuje krócej niż rok, nie masz jeszcze pełnych danych do obliczenia średniorocznego zatrudnienia. W takim przypadku przyjmuje się wartości szacunkowe, udokumentowane danymi z okresu działalności.
📌 Podstawa prawna: art. 7 ust. 4 ustawy – Prawo przedsiębiorców
💰 Krok 3: Sprawdź limity finansowe – obrót lub suma aktywów
Drugim warunkiem uznania przedsiębiorcy za mikroprzedsiębiorcę jest spełnienie co najmniej jednego z dwóch kryteriów finansowych – również w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych.
Masz dwie możliwości:
✅ Opcja 1: Roczny obrót netto nie przekracza 2 mln euro
Sprawdź, czy roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nie przekroczył równowartości 2 milionów euro (w złotych, wg kursu NBP z ostatniego dnia danego roku obrotowego).
📌 Podstawa prawna: art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy – Prawo przedsiębiorców
✅ Opcja 2: Suma aktywów bilansu nie przekroczyła 2 mln euro
Jeśli prowadzisz pełną księgowość, możesz zamiast obrotu wziąć pod uwagę sumę aktywów bilansu sporządzonego na koniec roku. Warunek zostaje spełniony, jeśli również nie przekroczyła ona równowartości 2 mln euro.
📌 Podstawa prawna: art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy – Prawo przedsiębiorców
🧩 Przykład praktyczny 2 – firma, która NIE spełnia warunku finansowego
🏢 Firma „TechnoBud” z Bydgoszczy zatrudniała średniorocznie 6 pracowników (łącznie 5,75 etatu). W jednym z dwóch ostatnich lat osiągnęła jednak przychód netto w wysokości 9 320 000 zł.
📈 W tym samym roku kurs euro na dzień 31 grudnia wynosił 4,59 zł, więc limit 2 mln euro wynosił:
2 000 000 × 4,59 = 9 180 000 zł
👉 Firma przekroczyła limit o 140 000 zł.
💸 Nie spełnia warunku finansowego.
➡️ Mimo że zatrudnienie było poniżej 10 etatów, nie może być uznana za mikroprzedsiębiorcę.
🟢 Krok 4: Spełniasz oba warunki? Gratulacje – jesteś mikroprzedsiębiorcą!
Jeśli w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
- zatrudniałeś średniorocznie mniej niż 10 pracowników,
- oraz Twój obrót netto lub suma aktywów nie przekroczyła 2 mln euro,
➡️ To masz status mikroprzedsiębiorcy – i możesz korzystać z przysługujących Ci przywilejów 🟩
📚 Podstawa prawna
📜 Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 z późn. zm.):
- art. 7 ust. 1 pkt 1 – definicja mikroprzedsiębiorcy,
- art. 7 ust. 3 – sposób liczenia średniorocznego zatrudnienia,
- art. 7 ust. 4 – szacowanie danych dla nowych firm.
🔖 Tematy porad zawartych w poradniku
- status mikroprzedsiębiorcy 2024
- definicja mikroprzedsiębiorcy prawo przedsiębiorców
- jak ustalić, czy jestem mikroprzedsiębiorcą
- mikroprzedsiębiorca limit euro
- średnioroczne zatrudnienie przeliczenie