Wniesienie skargi do sądu administracyjnego to jeden z kluczowych środków ochrony prawnej, z którego mogą korzystać zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorcy, którym nie odpowiadają rozstrzygnięcia organów administracji. W praktyce niejednokrotnie powstają wątpliwości dotyczące prawidłowego obliczania terminu na wniesienie skargi, a także możliwości jego przywrócenia, jeśli został przekroczony. Poniżej znajdziesz szczegółowe wyjaśnienia oraz praktyczne przykłady, które pomogą Ci uniknąć błędów w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
Terminy na wniesienie skargi do sądu administracyjnego
Standardowy termin – 30 dni
Zasadniczo skargę na decyzję lub postanowienie organu administracji wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia. Oznacza to, że jeśli otrzymałeś decyzję np. 10 lipca, czas na wniesienie skargi upływa 9 sierpnia.
Przykład 1
Pani Maria prowadzi niewielką firmę transportową. Otrzymała decyzję Prezydenta Miasta Zielona Góra dotyczącą wymiaru podatku od nieruchomości w dniu 4 marca. Skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego powinna wnieść do 3 kwietnia tego roku.
Skarga na inne akty lub czynności
Jeśli skarżysz inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej, termin na złożenie skargi liczony jest od dnia doręczenia odpowiedzi na tzw. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa (w praktyce chodzi o sytuację, gdy organ nie wydał decyzji lub postanowienia, ale podjął inną czynność).
- Jeżeli organ udzieli odpowiedzi – masz 30 dni od dnia doręczenia odpowiedzi na wniesienie skargi.
- Jeżeli organ nie odpowie – termin wynosi 60 dni od dnia wniesienia wezwania.
Przykład 2
Pan Tomasz prowadzący sklep spożywczy złożył do Wójta Gminy Siedlce wezwanie do usunięcia naruszenia prawa 1 października. Nie otrzymał odpowiedzi. Może złożyć skargę do sądu administracyjnego najwcześniej po 30 dniach (czyli od 31 października), a najpóźniej do 30 listopada.
Szczególne terminy dla Prokuratora, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka
Specjalne uprawnienia przysługują niektórym organom:
- Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Rzecznik Praw Dziecka mogą wnieść skargę w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej.
- W pozostałych przypadkach (czyli np. skarga na akt prawa miejscowego) – termin wynosi 6 miesięcy od wejścia w życie aktu lub podjęcia innej czynności.
Liczenie terminu przy wniosku o uzupełnienie decyzji
Często zdarza się, że jedna lub kilka stron postępowania wnosi wniosek o uzupełnienie decyzji, powołując się na art. 213 § 1 Ordynacji podatkowej (o.p.). W takiej sytuacji termin do wniesienia skargi biegnie oddzielnie dla każdej strony:
- Dla strony, która NIE złożyła wniosku o uzupełnienie – termin biegnie od dnia doręczenia lub ogłoszenia jej decyzji.
- Dla strony, która złożyła wniosek o uzupełnienie – termin biegnie od dnia doręczenia lub ogłoszenia postanowienia o uzupełnieniu lub odmowie uzupełnienia decyzji.
Przykład 3
Spółka Alfa otrzymała decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej 2 maja. Wspólnik spółki, pan Grzegorz, złożył 10 maja wniosek o uzupełnienie decyzji. Postanowienie o odmowie uzupełnienia doręczono mu 20 maja. Dla pana Grzegorza termin na złożenie skargi do WSA biegnie od 20 maja, natomiast dla pozostałych wspólników – od 2 maja.
Bezskuteczność skargi wniesionej po terminie
⚠️ Czynność podjęta po upływie terminu jest bezskuteczna (art. 85 p.p.s.a.). Jeżeli skarga zostanie złożona choćby jeden dzień po terminie, sąd ją odrzuci.
Przykład 4
Pan Adam, przedsiębiorca z Piotrkowa Trybunalskiego, złożył skargę 1 dzień po upływie terminu, tłumacząc się problemami zdrowotnymi, ale nie zgłosił od razu wniosku o przywrócenie terminu. Sąd odrzucił jego skargę jako wniesioną po terminie.
Gdzie i kiedy liczy się złożenie skargi?
Dla zachowania terminu ważna jest data wniesienia skargi do organu, który wydał zaskarżoną decyzję. Jeżeli przez pomyłkę złożysz skargę do organu niewłaściwego, liczy się data przekazania jej do właściwego organu.
Od 1 czerwca 2017 r. termin uważa się również za zachowany, gdy skargę wniesiesz bezpośrednio do wojewódzkiego sądu administracyjnego przed upływem terminu – sąd sam przekaże ją do właściwego organu.
Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa – praktyka składania skargi
Jeżeli organ nie odpowie na wezwanie w terminie, skargę możesz złożyć między 31 a 60 dniem od dnia wniesienia wezwania. Jeśli odpowiedź zostanie udzielona – masz 30 dni od jej otrzymania.
Przywrócenie terminu do wniesienia skargi
Jeżeli nie dochowałeś terminu bez swojej winy, możesz wystąpić z wnioskiem o przywrócenie terminu.
- Wniosek składa się do wojewódzkiego sądu administracyjnego, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu 7 dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminowi.
- W piśmie należy uprawdopodobnić, że uchybienie nastąpiło bez winy strony – przyjmuje się, że nawet lekka niefrasobliwość wyklucza przywrócenie terminu.
- Przywrócenie jest możliwe tylko wtedy, gdy niedochowanie terminu wynikało z obiektywnych, niezależnych od strony okoliczności.
Przykład 5
Pani Monika prowadzi salon fryzjerski. Dwa dni przed upływem terminu na złożenie skargi trafiła do szpitala w stanie nagłym i była nieprzytomna. Po odzyskaniu zdrowia (5 dni później) niezwłocznie złożyła wniosek o przywrócenie terminu wraz ze skargą i dokumentacją medyczną. Sąd przychylił się do jej wniosku, uznając, że opóźnienie nie wynikało z jej winy.
Podsumowanie
- Pamiętaj, że terminy na wniesienie skargi są ściśle określone przepisami i nie mogą być dowolnie przedłużane.
- Każda sytuacja, w której wchodzi w grę wniosek o uzupełnienie decyzji, wymaga indywidualnego liczenia terminów.
- Skargę złóż za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, lub bezpośrednio do sądu administracyjnego – sąd sam prześle ją do właściwego organu.
- Jeżeli przegapisz termin bez własnej winy, niezwłocznie złóż wniosek o jego przywrócenie wraz ze skargą oraz dowodami na brak winy.
Podstawa prawna
- art. 53 § 1–4, art. 58 § 1 pkt 2, art. 85, art. 86 § 2, art. 87 § 1 i 2 – Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
- art. 213 § 1, § 4, § 5 – Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa
Tematy porad zawartych w poradniku
- termin wniesienia skargi do WSA
- przywrócenie terminu na skargę
- skarga administracyjna – terminy 2025
- liczenie terminu po uzupełnieniu decyzji
- wniesienie skargi do sądu administracyjnego
Przydatne adresy urzędowe
- https://www.nsa.gov.pl/ (Naczelny Sąd Administracyjny)
- https://www.gov.pl/web/gov/skargi-i-wnioski (rządowy portal o skargach i wnioskach)
- https://bip.ms.gov.pl/pl/rejestry-i-ewidencje/wojewodzkie-sady-administracyjne/ (BIP – wykaz wojewódzkich sądów administracyjnych)