Leasing to jeden z najpopularniejszych instrumentów finansowania inwestycji, szczególnie wśród przedsiębiorców. Dzięki niemu można korzystać z potrzebnych maszyn, pojazdów czy sprzętu bez konieczności ponoszenia dużych wydatków na początku. Ale leasing to nie tylko prosta forma „wynajmu” – to konstrukcja prawna o wielu niuansach, które warto znać, by uniknąć kosztownych błędów.
W tym artykule wyjaśniam, czym dokładnie jest umowa leasingu, jak działa, jakie ma cechy i jakie są jej podstawy prawne. Wszystko przystępnie, praktycznie i z myślą o przedsiębiorcach.
Czym jest umowa leasingu?
Zgodnie z art. 709¹ Kodeksu cywilnego, przez umowę leasingu:
„finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.”
Innymi słowy: leasing to połączenie elementów umowy najmu i kredytu. Finansujący (najczęściej firma leasingowa) kupuje rzecz wskazaną przez korzystającego (np. auto, maszynę), a następnie oddaje mu ją do użytkowania za określoną opłatą.
Kluczowe cechy umowy leasingu
✅ Umowa odpłatna i dwustronnie zobowiązująca
Obie strony mają obowiązki: finansujący musi zakupić i wydać rzecz, a korzystający – zapłacić ustalone raty.
✅ Czas oznaczony
Leasing zawsze zawierany jest na czas określony – np. 24 lub 36 miesięcy. To odróżnia go od typowego najmu.
✅ Wynagrodzenie równe co najmniej wartości rzeczy
Cechą szczególną leasingu jest to, że suma opłat leasingowych nie może być niższa niż cena zakupu rzeczy przez finansującego.
✅ Element finansowy
Leasing zbliżony jest do kredytu – finansujący ponosi koszt zakupu, ale nie z własnych potrzeb, tylko z myślą o zysku z tytułu udostępnienia rzeczy korzystającemu.
Geneza i rozwój leasingu w Polsce
Leasing w obecnym kształcie powstał po II wojnie światowej w USA i szybko rozpowszechnił się w Europie Zachodniej. W Polsce zaczęto go stosować na przełomie lat 80. i 90. XX wieku, początkowo jako umowę nienazwaną. Do Kodeksu cywilnego został wprowadzony dopiero w 2000 r. jako umowa nazwana.
Leasing jako forma finansowania działalności gospodarczej
Leasing bywa zaliczany do umów o korzystanie z rzeczy, ale ma też wyraźny komponent finansowy. Dlatego często traktowany jest jako alternatywa dla kredytu inwestycyjnego. Z tej formy korzystają przede wszystkim przedsiębiorcy, którym zależy na szybkim dostępie do sprzętu bez angażowania dużego kapitału.
Przykład praktyczny:
Pani Monika, właścicielka studia fotograficznego w Katowicach, chce zakupić profesjonalny sprzęt o wartości 50 tys. zł. Zamiast brać kredyt, wybiera leasing. Firma leasingowa kupuje sprzęt od wskazanego dostawcy, a Monika przez 3 lata płaci miesięczne raty, korzystając w pełni z urządzeń i wrzucając raty w koszty firmy.
Forma umowy – czy leasing można zawrzeć przez internet?
Zgodnie z przepisami, dla ważności umowy leasingu wymagana jest forma pisemna. Jednak ustawodawca uznał również formę elektroniczną za równoważną pisemnej, zgodnie z art. 78¹ § 2 Kodeksu cywilnego.
Uwaga praktyczna:
Każda zmiana umowy leasingu musi również przyjąć formę pisemną lub elektroniczną. Z kolei wypowiedzenie lub odstąpienie od umowy może już zostać dokonane w formie dokumentowej (np. e-mail, SMS), ale najlepiej dla celów dowodowych robić to na piśmie.
Czy leasing dotyczy tylko rzeczy ruchomych?
Nie! Chociaż najczęściej leasing dotyczy samochodów, maszyn czy sprzętu elektronicznego, to możliwy jest również leasing nieruchomości. W takim przypadku trzeba jednak zachować szczególną ostrożność – jeśli leasing ma prowadzić do przeniesienia własności nieruchomości, wymagana jest forma aktu notarialnego (art. 158 Kodeksu cywilnego).
Wzorce umowne i ogólne warunki leasingu
W praktyce umowy leasingowe zawierane są na gotowych formularzach przygotowanych przez firmy leasingowe. Do umowy dołączane są tzw. ogólne warunki, które precyzują:
- zakres odpowiedzialności stron,
- zasady konserwacji i ubezpieczenia rzeczy,
- procedurę wypowiedzenia umowy,
- warunki zakupu rzeczy po zakończeniu umowy.
Zawsze warto je dokładnie przeczytać, bo to właśnie w nich mogą kryć się zapisy niekorzystne dla korzystającego.
Rodzaje leasingu i ich specyfika – który wybrać i na co uważać?
Nie każda umowa leasingu wygląda tak samo. W rzeczywistości na rynku funkcjonuje wiele odmian leasingu – od klasycznego leasingu operacyjnego po bardziej złożone konstrukcje jak leasing zwrotny czy mokry. Różnią się one nie tylko strukturą finansową, ale też zakresem obowiązków stron, skutkami podatkowymi i prawnymi. Dobrze dobrany rodzaj leasingu może znacząco obniżyć koszty prowadzenia działalności.
W tej części wyjaśnię, jakie są najważniejsze typy leasingu, jak je rozpoznać oraz który sprawdzi się najlepiej w określonych sytuacjach biznesowych.
Główne kryteria podziału leasingu
Rodzaje leasingu można klasyfikować według różnych kryteriów:
- Ze względu na przedmiot leasingu: rzeczy ruchome, nieruchomości, zbiór rzeczy.
- Ze względu na funkcję umowy: operacyjny, finansowy, zwrotny.
- Ze względu na relację stron: leasing bezpośredni i pośredni.
- Ze względu na zakres usług: leasing suchy, mokry, pełny.
Leasing operacyjny a finansowy – podstawowe różnice
🔵 Leasing operacyjny
To najczęściej spotykany typ leasingu w Polsce. Charakteryzuje się tym, że:
- Finansujący pozostaje właścicielem rzeczy przez cały czas trwania umowy.
- Raty nie pokrywają pełnej wartości rzeczy, więc po zakończeniu umowy przedmiot leasingu najczęściej wraca do leasingodawcy.
- Możliwy wykup przedmiotu – zazwyczaj za symboliczną kwotę (np. 1% wartości).
Dla kogo?
Dla przedsiębiorców, którzy chcą korzystać z rzeczy (np. samochodu) bez zamiaru jej wykupu.
Przykład:
Firma „TransFix” z Poznania zawiera 2-letnią umowę leasingu operacyjnego na flotę dostawczą o wartości 600 tys. zł. Po zakończeniu umowy planuje wymianę aut na nowe i nie zamierza ich wykupywać.
🔵 Leasing finansowy
Tu konstrukcja bardziej przypomina kredyt:
- Raty leasingowe pokrywają pełną wartość rzeczy.
- Po zakończeniu umowy korzystający automatycznie staje się właścicielem rzeczy – albo na mocy umowy, albo za symboliczną opłatą.
- Wartość rzeczy przechodzi do majątku korzystającego już od początku – z uwagi na inne skutki podatkowe.
Dla kogo?
Dla firm, które chcą docelowo nabyć rzecz (np. maszynę produkcyjną) na własność.
Kluczowe różnice w pigułce
| Cecha | Leasing operacyjny | Leasing finansowy |
|---|---|---|
| Amortyzacja | U finansującego | U korzystającego |
| Wykup rzeczy | Opcjonalny | Często obligatoryjny |
| Wpływ na bilans | Po stronie leasingodawcy | Po stronie leasingobiorcy |
| Podatek VAT | Naliczany od rat | Naliczany z góry |
Leasing zwrotny – sposób na szybkie uwolnienie środków
W tej odmianie to korzystający sprzedaje własny przedmiot leasingodawcy, który natychmiast oddaje mu go w leasing. Dzięki temu:
- Przedsiębiorca uzyskuje środki finansowe z tytułu sprzedaży,
- Nadal korzysta z danego przedmiotu.
Przykład:
Pan Marcin prowadzi firmę budowlaną i posiada koparkę wartą 400 tys. zł. W celu poprawy płynności sprzedaje ją firmie leasingowej, a następnie podpisuje umowę leasingu zwrotnego – nadal korzysta z maszyny, ale zyskuje kapitał.
Leasing bezpośredni i pośredni
- Bezpośredni: leasingodawca jest jednocześnie producentem rzeczy (rzadko spotykany).
- Pośredni: typowy model – leasingodawca kupuje rzecz od zewnętrznego dostawcy i przekazuje ją korzystającemu.
Inne typy leasingu spotykane w praktyce
🔸 Leasing pełny
Wszystkie koszty utrzymania przedmiotu (serwis, naprawy, ubezpieczenie) ponosi leasingodawca.
🔸 Leasing mokry
Leasingodawca zobowiązuje się dodatkowo do zapewnienia usług związanych z przedmiotem leasingu, np. obsługi maszyn, operatora czy serwisu.
Leasing nieruchomości – specyfika prawna
Leasingiem można objąć również budynki, hale magazynowe, biura itp. W takim przypadku należy pamiętać, że jeśli umowa przewiduje przeniesienie własności, musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego (art. 158 k.c.).
Swoboda konstrukcji umowy – opcja zakupu
Umowa leasingu może przewidywać tzw. opcję zakupu, czyli prawo korzystającego do nabycia przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy. Może to przybrać różne formy:
- Zobowiązanie do przeniesienia własności (art. 709¹⁶ k.c.) – bez dodatkowej opłaty.
- Promesa sprzedaży – zależna od spełnienia określonych warunków (np. zapłaty dodatkowej kwoty).
- Umowa przedwstępna – regulująca termin i zasady zakupu.
To, jak ukształtowana jest opcja zakupu, ma wpływ na obowiązki stron, wymagania formalne (np. akt notarialny dla nieruchomości) oraz skutki podatkowe.
Obowiązki i prawa stron umowy leasingu – kto za co odpowiada?
Choć leasing bywa utożsamiany z „prostym wynajmem na raty”, to w rzeczywistości każda ze stron umowy ma szereg obowiązków, które są szczegółowo regulowane przepisami prawa i samą treścią umowy. Ich nieprzestrzeganie może prowadzić do poważnych konsekwencji – w tym do wypowiedzenia umowy i obowiązku natychmiastowej spłaty całej należności.
W tej części poradnika omawiam w przystępny sposób, jakie prawa i obowiązki mają finansujący i korzystający oraz na co trzeba szczególnie uważać przy zawieraniu i realizacji umowy leasingu.
Obowiązki finansującego (leasingodawcy)
🔷 1. Zakup rzeczy i jej przekazanie korzystającemu
Finansujący zobowiązuje się nabyć przedmiot leasingu od zbywcy wskazanego przez korzystającego. W praktyce najczęściej to korzystający wybiera konkretny model sprzętu, samochodu czy maszyny i wskazuje sprzedawcę – a finansujący działa jako „pośrednik zakupu”.
Zgodnie z przepisami:
„Finansujący jest obowiązany oddać korzystającemu rzecz do używania lub do używania i pobierania pożytków” – art. 709² Kodeksu cywilnego.
🔷 2. Zachowanie własności rzeczy
Finansujący pozostaje właścicielem przedmiotu leasingu aż do zakończenia umowy (chyba że umowa przewiduje późniejsze przeniesienie własności). Może sprzedać tę rzecz innej osobie, ale nabywca wstępuje w jego miejsce w istniejący stosunek leasingu – nie może wypowiedzieć umowy ani zmienić jej warunków na niekorzyść korzystającego.
⚠️ Ważne: Finansujący musi niezwłocznie poinformować korzystającego o zbyciu rzeczy, inaczej ponosi odpowiedzialność za ewentualne szkody (np. wpłata rat na błędny rachunek).
Obowiązki korzystającego (leasingobiorcy)
🔷 1. Odbiór rzeczy i zapłata wynagrodzenia
Po otrzymaniu rzeczy korzystający zobowiązany jest do płacenia rat leasingowych – zgodnie z harmonogramem zawartym w umowie. Zgodnie z przepisami:
„Wynagrodzenie płatne jest w ratach i odpowiada co najmniej wartości nabycia rzeczy przez finansującego” – art. 709¹ Kodeksu cywilnego.
📌 Uwaga: Choć raty płacone są cyklicznie, w sensie prawnym traktowane są jako jedno świadczenie jednorazowe, płatne w ratach – co ma znaczenie przy rozliczeniach i ewentualnym przedterminowym zakończeniu umowy.
🔷 2. Obowiązek utrzymania rzeczy w dobrym stanie
Korzystający odpowiada za utrzymanie rzeczy w należytym stanie – poprzez konserwacje, naprawy i dbałość o jej prawidłowe użytkowanie.
Zgodnie z art. 709⁷ Kodeksu cywilnego:
„Korzystający obowiązany jest na własny koszt dokonywać konserwacji i napraw rzeczy oraz ponosić ciężary związane z jej posiadaniem.”
To oznacza, że:
- koszty serwisu i napraw (chyba że co innego stanowi umowa) ponosi korzystający,
- nie może dopuścić do pogorszenia stanu rzeczy – inaczej grozi mu wypowiedzenie umowy.
🔷 3. Używanie rzeczy zgodnie z przeznaczeniem
Zgodnie z art. 709⁹ k.c. korzystający ma obowiązek korzystać z rzeczy w sposób określony w umowie, a jeśli brak takich zapisów – zgodnie z jej przeznaczeniem.
🔧 Nie wolno:
- zmieniać przeznaczenia rzeczy,
- dokonywać modyfikacji bez zgody finansującego,
- oddawać rzeczy osobie trzeciej bez zgody leasingodawcy.
Przykład: Firma „EcoTrans” wzięła w leasing elektrycznego busa do przewozu osób. Przerobienie go na pojazd dostawczy bez zgody finansującego może skutkować natychmiastowym wypowiedzeniem umowy.
🔷 4. Obowiązek ubezpieczenia rzeczy
Chociaż właścicielem rzeczy jest finansujący, to w praktyce obowiązek zawarcia i opłacenia polisy ubezpieczeniowej spoczywa na korzystającym. Takie postanowienia są standardowo wpisywane do umów leasingu.
Zgodnie z art. 709⁶ k.c.:
„Rzecz powinna być ubezpieczona od ryzyka jej utraty.”
Umowa może określać szczegółowe warunki ubezpieczenia, wymagane sumy ubezpieczenia oraz obowiązek przedstawienia polisy finansującemu.
🔷 5. Zakaz przekazywania rzeczy osobom trzecim
Korzystający nie może bez zgody finansującego oddać rzeczy do używania osobie trzeciej (art. 709¹² k.c.). Zgoda może być:
- wyrażona z góry w umowie,
- udzielona później – na piśmie lub ustnie (najlepiej w formie dokumentowej).
Brak zgody może być podstawą do natychmiastowego wypowiedzenia umowy.
Uprawnienia stron
🔷 Korzystający ma prawo:
- żądać wydania rzeczy (jeśli finansujący opóźnia się z jej przekazaniem),
- korzystać z rzeczy zgodnie z umową i jej przeznaczeniem,
- zgłaszać wady do zbywcy (np. w ramach rękojmi lub gwarancji),
- dochodzić roszczeń w razie niewykonania umowy przez finansującego,
- domagać się przeniesienia własności rzeczy (jeśli umowa przewiduje taką opcję).
🔷 Finansujący ma prawo:
- kontrolować stan rzeczy i sposób jej użytkowania,
- wypowiedzieć umowę w trybie natychmiastowym w razie naruszenia zasad (np. niepłacenia rat, zniszczenia rzeczy, niedozwolonych zmian),
- żądać zapłaty całości wynagrodzenia w razie wcześniejszego rozwiązania umowy (pomniejszonego o korzyści – art. 709¹⁵ k.c.).
Ryzyka, naruszenia i odpowiedzialność – co w razie problemów z umową leasingu?
Leasing to atrakcyjne narzędzie finansowania, ale jak każda umowa – niesie ze sobą potencjalne ryzyka. Opóźnienia w płatnościach, niewłaściwe korzystanie z rzeczy, problemy z jakością przedmiotu leasingu czy jego utrata – to wszystko może doprowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Dobrze znać swoje prawa, ale też obowiązki – by wiedzieć, kiedy można dochodzić roszczeń, a kiedy samemu ponosi się odpowiedzialność.
1. Niewydanie rzeczy przez finansującego – co może zrobić korzystający?
Jeśli finansujący nie wywiąże się ze swojego obowiązku wydania rzeczy, korzystający ma prawo:
- domagać się jej wydania w odpowiednim terminie – zgodnie z art. 455 Kodeksu cywilnego,
- wstrzymać się z płatnością rat leasingowych – art. 709³ k.c. a contrario,
- domagać się odszkodowania, jeśli opóźnienie spowodowało szkodę – zgodnie z zasadami ogólnymi (art. 471 k.c.).
Przykład:
Firma „InstalTech” zawarła leasing na agregat prądotwórczy, który miał być dostarczony do 10 marca. Sprzęt dotarł dopiero 5 kwietnia, co spowodowało opóźnienie w realizacji kontraktu. Firma może wstrzymać się z płatnością oraz domagać się odszkodowania za poniesione straty.
2. Opóźnienia w płatnościach – konsekwencje dla korzystającego
Zgodnie z art. 709¹³ k.c., nawet jedno opóźnienie w płatności raty może skutkować wypowiedzeniem umowy leasingu przez finansującego. Warunkiem jest uprzednie:
- pisemne wezwanie do zapłaty,
- wyznaczenie dodatkowego odpowiedniego terminu,
- zagrożenie wypowiedzeniem w razie dalszej zwłoki.
⚠️ Uwaga: Nie można zastrzec kary umownej za opóźnienie w płatności – finansującemu należą się odsetki ustawowe, a ewentualne dalsze roszczenia może dochodzić na zasadach ogólnych.
3. Korzystanie z rzeczy niezgodnie z umową lub jej niszczenie
Finansujący może wypowiedzieć umowę leasingu również wtedy, gdy:
- rzecz jest używana niezgodnie z umową lub przeznaczeniem,
- dochodzi do jej pogorszenia z winy korzystającego,
- korzystający dokonał niedozwolonych zmian w rzeczy,
- rzecz została przekazana osobie trzeciej bez zgody finansującego.
Podstawa prawna: art. 709¹¹ k.c. i 709¹⁵ k.c.
W takiej sytuacji finansujący ma prawo:
- wypowiedzieć umowę natychmiastowo (po uprzednim pisemnym wezwaniu),
- żądać zapłaty wszystkich rat – pomniejszonych o uzyskane korzyści.
4. Odpowiedzialność za wady rzeczy – kto odpowiada?
To jedno z częstszych źródeł nieporozumień. W przypadku leasingu finansujący kupuje rzecz od zbywcy, ale:
- nie wybiera jej samodzielnie – to robi korzystający,
- nie ponosi odpowiedzialności za przydatność rzeczy do celu wskazanego przez korzystającego.
Zgodnie z art. 709⁸ k.c., to zbywca odpowiada za wady rzeczy (rękojmia, gwarancja), a korzystający może dochodzić od niego roszczeń – tak jakby był stroną umowy kupna.
Wyjątek:
Jeśli wada powstała z winy finansującego – to on ponosi odpowiedzialność wobec korzystającego. Tego zapisu nie można w umowie wyłączyć ani ograniczyć.
📌 Wyjątkowa procedura: Jeśli korzystający chce odstąpić od umowy sprzedaży ze zbywcą z powodu wady rzeczy, musi zwrócić się z takim żądaniem do finansującego, który ma obowiązek odstąpić od umowy (nie może tego zrobić samodzielnie).
5. Utrata lub zniszczenie rzeczy – co wtedy?
Jeśli przedmiot leasingu ulegnie zniszczeniu (np. w wypadku), umowa leasingu wygasa, o ile:
- utrata rzeczy nie jest winą finansującego,
- rzecz nie nadaje się do dalszego użytkowania.
Mimo wygaśnięcia umowy, korzystający nadal musi zapłacić wszystkie pozostałe raty – ale:
- pomniejszone o korzyści uzyskane przez finansującego,
- uwzględniające odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia.
Podstawa prawna: art. 709⁵ k.c.
6. Odpowiedzialność w przypadku przekazania rzeczy osobie trzeciej
Korzystający nie może przekazać rzeczy innej osobie bez zgody finansującego. Jeżeli naruszy ten zakaz:
- finansujący może wypowiedzieć umowę natychmiastowo,
- korzystający odpowiada również za działania osoby trzeciej (np. zniszczenia, niewłaściwe użytkowanie).
Jeśli jednak finansujący udzielił zgody, to odpowiedzialność za osobę trzecią i tak ponosi korzystający (art. 709¹² k.c.).
Przykład praktyczny:
Firma „GreenServ” oddała wynajętą w leasing kosiarkę do podwykonawcy bez wiedzy leasingodawcy. Podwykonawca zniszczył sprzęt. Leasingodawca może wypowiedzieć umowę ze skutkiem natychmiastowym i żądać pełnego rozliczenia.
Jak zawrzeć dobrą umowę leasingu? Kluczowe elementy, wzorce i załączniki
Umowa leasingu to nie tylko zapis kwoty rat i czasu trwania – to wielostronicowy dokument zawierający istotne informacje, od których zależy Twoje bezpieczeństwo finansowe i biznesowe. Często korzysta się z gotowych wzorców, ale to nie oznacza, że wszystko w nich jest korzystne dla przedsiębiorcy. Dlatego warto wiedzieć, co dokładnie powinna zawierać umowa leasingu, na co zwrócić uwagę i jak zabezpieczyć swoje interesy.
1. Wymagana forma i elementy niezbędne
Dla ważności umowy leasingu konieczne jest zawarcie jej w formie pisemnej albo elektronicznej (kwalifikowany podpis elektroniczny) – art. 78¹ § 2 k.c..
Umowa powinna zawierać co najmniej:
- dane stron (finansującego i korzystającego),
- oznaczenie przedmiotu leasingu,
- nazwę i dane zbywcy (sprzedawcy),
- wartość rzeczy oraz termin i sposób jej wydania,
- wysokość wynagrodzenia (rat leasingowych),
- harmonogram spłat i częstotliwość płatności,
- czas trwania umowy,
- zasady zwrotu rzeczy lub jej wykupu po zakończeniu umowy.
2. Załączniki do umowy – co podpisujesz „w pakiecie”?
W praktyce do umowy leasingu dołączane są standardowo:
✅ Ogólne warunki umowy leasingu (OWUL)
To dokument uzupełniający umowę główną – często zawiera dziesiątki postanowień regulujących:
- sposób użytkowania rzeczy,
- obowiązki w zakresie konserwacji i ubezpieczenia,
- procedury wypowiedzenia umowy,
- zasady zmiany warunków (np. wysokości opłat),
- procedury odbioru i zwrotu rzeczy.
📌 Uwaga: OWUL często są małym drukiem, ale mają pełną moc prawną – zawsze je dokładnie czytaj!
✅ Harmonogram spłat
Dokument określający:
- wysokość rat leasingowych,
- daty ich płatności,
- ewentualne opłaty wstępne i końcowe.
✅ Tabela opłat i prowizji
Zawiera wykaz wszystkich dodatkowych kosztów, które może naliczyć leasingodawca, np.:
- opłata za przesłanie wezwania do zapłaty – np. 60 zł,
- opłata za zmianę harmonogramu – np. 200 zł,
- opłata za wydanie duplikatu faktury – np. 30 zł.
✅ Protokół przekazania przedmiotu leasingu
Podpisywany najczęściej w momencie fizycznego przekazania rzeczy korzystającemu. Warto dokładnie sprawdzić stan techniczny rzeczy i udokumentować ewentualne usterki – najlepiej zdjęciami.
3. Na co zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy?
🔍 Ubezpieczenie
- Kto zawiera polisę?
- Czy leasingodawca wymaga konkretnego ubezpieczyciela?
- Czy polisa obejmuje ryzyko utraty lub zniszczenia rzeczy?
🔍 Opcja wykupu
- Czy umowa przewiduje możliwość nabycia rzeczy po jej zakończeniu?
- Jaka będzie cena wykupu?
- Czy termin skorzystania z opcji wykupu jest ograniczony?
🔍 Wcześniejsze zakończenie umowy
- Czy możliwe jest wcześniejsze rozwiązanie umowy?
- Jakie będą konsekwencje finansowe (np. obowiązek spłaty wszystkich rat pomniejszony o korzyści – art. 709¹⁵ k.c.)?
🔍 Kara za opóźnienia
- Czy OWUL zawierają zapisy o karach umownych, które są niedopuszczalne?
- Czy opóźnienie w płatności jednej raty może skutkować wypowiedzeniem umowy?
4. Umowa leasingu a forma aktu notarialnego
Jeśli przedmiotem leasingu jest nieruchomość, a umowa przewiduje przeniesienie jej własności na korzystającego, to umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego – zgodnie z art. 158 k.c..
5. Możliwość modyfikacji umowy
Zgodnie z zasadą swobody umów (art. 353¹ k.c.), strony mogą dowolnie kształtować postanowienia umowy leasingu – np.:
- długość trwania umowy,
- terminy płatności,
- warunki wypowiedzenia,
- ubezpieczenie,
- zgoda na zmiany w przedmiocie leasingu.
📌 Uwaga: Część przepisów Kodeksu cywilnego o leasingu ma charakter dyspozytywny, czyli mogą być zmieniane w umowie – np. art. 709⁶ k.c. o ubezpieczeniu rzeczy.
6. Wzorce umowne – czy trzeba się na nie godzić?
Choć większość firm leasingowych korzysta z własnych szablonów i wzorców, korzystający ma prawo negocjować zapisy umowy i ogólnych warunków. Szczególnie warto negocjować:
- wysokość opłat dodatkowych,
- zapis o automatycznym przedłużeniu umowy,
- warunki wykupu,
- postanowienia dotyczące kar i wypowiedzenia.
Podsumowanie
Dobrze skonstruowana umowa leasingu to podstawa bezpiecznej i efektywnej współpracy. Nie akceptuj „gotowca” w ciemno – zapoznaj się z każdą stroną, łącznie z załącznikami. To właśnie w OWUL, tabelach opłat i harmonogramach najczęściej kryją się niekorzystne postanowienia.