Prawidłowe rozliczanie amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (WNiP) to temat, który prędzej czy później dotyczy każdego przedsiębiorcy – zarówno osoby prowadzącej jednoosobową działalność, jak i prezesa większej spółki. W sytuacji zawieszenia lub zakończenia działalności gospodarczej pojawiają się liczne pytania, m.in. czy w tym okresie można nadal amortyzować majątek firmy i zaliczać odpisy do kosztów uzyskania przychodu? Ten poradnik wyjaśni, kiedy utracisz prawo do amortyzacji oraz jak postępować z majątkiem firmy w przypadku zawieszenia, zakończenia lub ograniczenia działalności. Poniżej znajdziesz praktyczne wskazówki, konkretne przykłady oraz odniesienia do aktualnych interpretacji podatkowych.
Amortyzacja a zawieszenie działalności gospodarczej
Podstawowe zasady amortyzacji środków trwałych i WNiP
Aby środek trwały lub WNiP mógł być amortyzowany, musi być wykorzystywany w działalności gospodarczej albo oddany odpłatnie do używania innym podmiotom (np. wynajem, leasing). Samo posiadanie majątku nie uprawnia do rozliczania odpisów amortyzacyjnych – kluczowe jest jego faktyczne wykorzystanie w celach firmowych.
Co się dzieje z amortyzacją podczas zawieszenia działalności?
Zgodnie z art. 16c pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, amortyzacji nie podlegają środki trwałe oraz WNiP, jeśli podatnik zawiesi działalność gospodarczą na podstawie przepisów Prawa przedsiębiorców (art. 22 i następne ustawy z 6.03.2018 r.).
Ważne! Zawieszenie działalności skutkuje brakiem prawa do amortyzowania majątku firmowego – co do zasady odpisów nie dokonuje się od miesiąca następującego po miesiącu zawieszenia. Wyjątkiem są sytuacje, gdy środek trwały nadal jest wykorzystywany do działań dozwolonych prawem podczas zawieszenia (np. windykacja należności).
Przykład 1: Zawieszenie działalności bez używania majątku
Pani Anna prowadziła gabinet kosmetyczny w Opolu i zdecydowała się zawiesić działalność na 6 miesięcy z powodu wyjazdu zagranicę. Wszystkie urządzenia kosmetyczne oraz komputer firmowy przestały być wykorzystywane w tym czasie. W takiej sytuacji Pani Anna nie ma prawa dokonywać odpisów amortyzacyjnych przez okres zawieszenia działalności, nawet jeśli nie wyrejestrowała majątku z ewidencji środków trwałych.
Przykład 2: Zawieszenie działalności, ale korzystanie z majątku w dozwolonym zakresie
Pan Michał prowadzi firmę doradztwa prawnego w Poznaniu. Zawiesił działalność na 3 miesiące, ale w tym okresie sporadycznie korzystał z laptopa służbowego do windykacji zaległych należności (czynność dozwolona podczas zawieszenia, art. 25 ust. 2 Prawa przedsiębiorców). W takim przypadku może kontynuować amortyzację sprzętu informatycznego, o ile jest w stanie udowodnić jego faktyczne wykorzystanie w dopuszczalnym zakresie.
📌 Zwróć uwagę!
Przepis nie daje jednoznacznej odpowiedzi, czy przy częściowym wykorzystywaniu majątku podczas zawieszenia działalności można amortyzować taki składnik majątku. Organy podatkowe zazwyczaj przyjmują, że amortyzować można tylko te środki trwałe, które są rzeczywiście wykorzystywane zgodnie z prawem w okresie zawieszenia.
Zakończenie lub ograniczenie działalności a amortyzacja
Co z amortyzacją po całkowitym zakończeniu działalności lub jej części?
Gdy przedsiębiorca trwale rezygnuje z prowadzenia działalności lub z określonego jej rodzaju, środki trwałe oraz WNiP wykorzystywane wyłącznie w tej działalności przestają podlegać amortyzacji. Nie dotyczy to sytuacji, gdy działalność jedynie została ograniczona, a majątek nadal jest wykorzystywany w innej, aktywnej części firmy.
Przykład 3: Zakończenie działalności usługowej, kontynuowanie handlowej
Firma „Veritas” Sp. z o.o. z Gdańska prowadziła działalność usługową i handlową. W marcu 2025 r. zrezygnowała z usług, pozostawiając jedynie sprzedaż detaliczną. Komputery, które służyły wyłącznie do obsługi zleceń usługowych, od kwietnia 2025 r. nie mogą być już amortyzowane, chyba że zostaną przekazane do działu handlowego i rzeczywiście tam używane.
Przykład 4: Sezonowa przerwa lub czasowy brak użycia środka trwałego
Pan Robert wynajmuje samochody dostawcze w Rzeszowie. W sezonie zimowym część aut stoi nieużywana z powodu braku klientów, jednak firma nie zawiesza działalności. W takiej sytuacji czasowy brak najemcy nie powoduje utraty prawa do amortyzacji pojazdów – dopóki są one przeznaczone na wynajem i nie wyłączono ich z ewidencji środków trwałych.
Kiedy jeszcze nie przysługuje prawo do amortyzacji?
- Przekształcenie majątku w towar handlowy – jeśli środek trwały zostaje przeznaczony na sprzedaż, od tego momentu nie podlega już amortyzacji.
- Trwałe wycofanie środka trwałego z użytkowania – np. przekazanie do likwidacji lub sprzedaży.
Zasady ustalania momentu wyłączenia amortyzacji
Amortyzację przerywa się od miesiąca następującego po miesiącu, w którym doszło do zawieszenia działalności lub zakończenia danej jej części. Nie stosuje się podziału proporcjonalnego za niepełny miesiąc – decyduje tu data faktycznego zawieszenia/zakończenia lub zmiany przeznaczenia środka trwałego.
Wznowienie działalności a kontynuacja amortyzacji
Jeżeli działalność zostaje wznowiona lub środek trwały/WNiP ponownie zaczyna być używany w działalności gospodarczej, możesz wznowić odpisy amortyzacyjne – zgodnie z planem amortyzacji sprzed przerwy.
Aktualne interpretacje podatkowe i wyjaśnienia urzędów
- Interpretacja KIS z 19.12.2023 r. (0114-KDIP2-1.4010.650.2023.1.KS)
Organy podatkowe potwierdziły, że czasowe nieużywanie środków trwałych z powodu braku najemców nie powoduje konieczności przerywania amortyzacji, jeśli zamiarem przedsiębiorcy jest dalszy najem. - Interpretacja KIS z 26.01.2024 r. (0111-KDIB1-1.4010.744.2023.1.SG)
Wyjaśniono, że obligatoryjne zaprzestanie amortyzacji następuje przy całkowitym zaniechaniu danego rodzaju działalności lub przeznaczeniu środka trwałego na inne cele (np. sprzedaż). Okresowe zaprzestanie wykorzystywania (np. z powodu kosztów, braku zamówień) nie powoduje utraty prawa do amortyzacji.
Podsumowanie – najważniejsze wskazówki dla przedsiębiorcy
- Nie amortyzujesz majątku firmy podczas zawieszenia działalności (z wyjątkiem składników rzeczywiście używanych w dopuszczalnym zakresie).
- Przy trwałym zakończeniu działalności lub jej części – majątek wyłączony z użycia nie podlega dalszej amortyzacji.
- Okresowe nieużywanie środka trwałego (np. sezonowa przerwa, czasowy brak najemców) nie powoduje utraty prawa do odpisów amortyzacyjnych.
- Po wznowieniu działalności możesz kontynuować amortyzację.
- Dokumentuj sposób wykorzystywania majątku w okresie zawieszenia – w razie kontroli musisz wykazać, że faktycznie był używany w zakresie dozwolonym przepisami.
Podstawa prawna
- art. 16c pkt 5 – ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. 1992 nr 21 poz. 86, ze zm.)
- art. 22 i nast. oraz art. 25 ust. 2 – ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. 2018 poz. 646, ze zm.)
Tematy porad zawartych w poradniku
- amortyzacja zawieszenie działalności 2025
- zakończenie działalności a środki trwałe
- okresowa przerwa w działalności a amortyzacja
- wykorzystywanie majątku podczas zawieszenia firmy
- amortyzacja po wznowieniu działalności
Przydatne adresy urzędowe
https://www.biznes.gov.pl/pl
https://www.podatki.gov.pl/
https://www.gov.pl/web/finanse
https://www.podatki.gov.pl/interpretacje-indywidualne/