Zamówienia publiczne rządzą się ścisłymi regułami, a jedną z kluczowych kwestii jest dopuszczalność poprawiania błędów w ofertach składanych przez wykonawców. Chociaż oferta nie może być swobodnie zmieniana po terminie jej złożenia, ustawa – Prawo zamówień publicznych – przewiduje ściśle określone wyjątki, w których zamawiający ma obowiązek dokonania korekt. W tej części poradnika przyjrzymy się szczegółowo rodzajom omyłek, które mogą być poprawiane oraz warunkom ich dopuszczalności.
🧾 Omyłki oczywiste – kiedy zamawiający musi działać samodzielnie
📌 Co to jest oczywista omyłka pisarska?
To niedopatrzenia, przeoczenia lub drobne błędy techniczne, które nie wymagają interpretacji ani dodatkowych wyjaśnień. Przykłady:
- literówki (np. „2025r.” zamiast „2025 r.”),
- błędne oznaczenie numeracji stron,
- pomyłka w nazwie miejscowości, której prawidłowa forma wynika z innych dokumentów.
👉 Warunek: Omyłka musi być łatwa do dostrzeżenia, a sposób jej poprawienia powinien być oczywisty dla każdego, kto zna dokumenty oferty. Zamawiający nie może pytać wykonawcy, jak poprawić omyłkę – musi to wynikać jednoznacznie z treści oferty.
📌 Omyłka rachunkowa – nie trzeba być matematykiem
To błędy wynikające z błędnych działań arytmetycznych, np.:
- nieprawidłowe sumowanie wartości netto i brutto,
- pomyłki w iloczynach jednostkowych,
- błędne obliczenie wartości końcowej mimo poprawnych danych cząstkowych.
👉 Ważne: Działanie matematyczne musi być możliwe do prześledzenia. Zamawiający samodzielnie dokonuje poprawki, a następnie uwzględnia jej konsekwencje rachunkowe (np. zmieniają się wartości końcowe).
🛑 Ograniczenia
- Poprawienie omyłki nie może prowadzić do zmiany treści oświadczenia woli wykonawcy.
- Zamawiający nie może „zgadywać” intencji wykonawcy ani rekonstruować jego założeń.
- Nie wolno wprowadzać zmian na podstawie wyjaśnień czy dodatkowych informacji.
⚖️ Inne omyłki – możliwe do poprawy tylko warunkowo
Ustawodawca przewidział również możliwość poprawiania tzw. innych omyłek, które:
- nie są oczywiste, ale
- wynikają z niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, oraz
- nie powodują istotnych zmian w treści oferty.
🔍 Przykłady:
- Pominięcie w formularzu pozycji wymienionej w dokumentach zamówienia, której obecność można logicznie odtworzyć z innych elementów oferty.
- Błędne oznaczenie jednostki miary w jednej pozycji, podczas gdy w pozostałych częściach oferty użyto właściwej.
- Wskazanie błędnego numeru referencyjnego, który można jednoznacznie powiązać z dokumentacją przetargową.
📌 Warunki poprawienia omyłki „innej” niż oczywista
- Musi występować niezgodność między ofertą a dokumentami zamówienia.
- Poprawka nie może wprowadzać istotnej zmiany treści oferty.
- Zamawiający informuje wykonawcę o korekcie i wyznacza termin na wyrażenie zgody.
- Brak odpowiedzi w terminie = zgoda na poprawkę (art. 223 ust. 3 p.z.p.).
- Zakwestionowanie poprawki przez wykonawcę skutkuje odrzuceniem oferty (art. 226 ust. 1 pkt 11 p.z.p.).
🧪 Przykład praktyczny nr 1 – omyłka rachunkowa
Firma Prokalko Sp. z o.o. z Katowic złożyła ofertę na budowę systemu przeciwpożarowego. W tabeli kosztorysowej suma wszystkich pozycji netto powinna wynieść 248 600 zł, ale w rubryce wpisano „264 600 zł”. Po analizie dokumentów zamawiający stwierdził, że suma została zawyżona przez błąd w sumowaniu. Ponieważ działanie można prześledzić, a dane cząstkowe są poprawne, zamawiający samodzielnie poprawia omyłkę rachunkową i uwzględnia zmienioną wartość w dalszej ocenie.
🧪 Przykład praktyczny nr 2 – omyłka inna niż oczywista
Firma Instal-Bud z Wrocławia złożyła ofertę, w której zapomniała wpisać kwotę za jeden z elementów instalacji – choć w kosztorysie szczegółowym pozycja ta występowała i została oszacowana. Brak ten był sprzeczny z dokumentacją zamówienia. Zamawiający zakwalifikował sytuację jako omyłkę inną niż oczywista, poinformował wykonawcę o dokonanej korekcie (na podstawie danych z załącznika), a ten potwierdził jej zasadność w terminie. Oferta została dopuszczona do dalszej oceny.
🔒 Granica istotności poprawki – kiedy oferta podlega odrzuceniu?
Zamawiający nie może poprawiać omyłek, jeśli zmiana, która z tego wynika, istotnie wpływa na treść oferty. W tym kontekście:
- nie chodzi o to, czy błąd dotyczył istotnego elementu zamówienia,
- ale o to, czy poprawka zmienia w istotny sposób oświadczenie woli wykonawcy.
✖ Przykład:
Jeśli oferta dotyczy dostawy 100 komputerów, a wykonawca w formularzu wskazał „120”, nie można uznać tego za omyłkę rachunkową. Zamawiający nie może „poprawić” tej wartości na 100 – stanowiłoby to nową ofertę, co jest niedopuszczalne.
Podsumowanie – co warto zapamiętać?
Poprawianie omyłek w ofertach przetargowych to mechanizm ochronny, który ma zapobiegać odrzucaniu ofert z przyczyn błahych, technicznych lub rachunkowych. Ale ta możliwość nie może być furtką do modyfikowania oferty po jej złożeniu. Kluczowe zasady to:
✔ Omyłki oczywiste (pisarskie i rachunkowe) – poprawia zamawiający z urzędu, bez udziału wykonawcy.
✔ Inne omyłki – poprawia zamawiający, ale tylko jeśli niezgodność z dokumentacją zamówienia nie powoduje istotnej zmiany treści oferty. Wymagana jest zgoda wykonawcy.
✔ Granica poprawialności = granica istotności – jeżeli zmiana miałaby prowadzić do nowej wersji oświadczenia woli, poprawka nie jest dopuszczalna.
✔ Wykonawca nie uczestniczy w procesie poprawiania (poza omyłkami innymi niż oczywiste, gdzie może tylko zatwierdzić lub odrzucić korektę).
✔ Zamawiający nie może prowadzić negocjacji – nawet pośrednich – dotyczących treści oferty.
Dla wykonawców oznacza to jedno: dokładność i staranność przy przygotowaniu oferty to klucz. A dla zamawiających – obowiązek rzetelnej analizy dokumentów i umiejętność precyzyjnego rozróżnienia, kiedy można dokonać korekty, a kiedy oferta musi zostać odrzucona.
📚 Podstawa prawna
- art. 223 ust. 2 i 3 – ustawa z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 1605 z późn. zm.)
- art. 226 ust. 1 pkt 5 i 11 – ustawa z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych
🧷 Tematy porad zawartych w poradniku
- poprawianie błędów w ofercie przetargowej
- omyłki oczywiste w zamówieniach publicznych
- omyłki rachunkowe w przetargu
- jak zamawiający może poprawić ofertę
- odmowa zgody na poprawienie oferty
🌐 Przydatne źródła urzędowe
- https://www.uzp.gov.pl – Urząd Zamówień Publicznych
- https://isap.sejm.gov.pl – Internetowy System Aktów Prawnych