Przekształcenie spółki to nie tylko zmiana formy prawnej, ale również reorganizacja jej struktury zarządzania. Jednym z kluczowych wymogów tego procesu jest powołanie członków organów spółki przekształconej. Zaniedbanie tego obowiązku może skutkować odmową rejestracji przekształcenia przez sąd. Warto więc wiedzieć, kiedy i w jaki sposób należy powołać zarząd, radę nadzorczą czy inne organy kontrolne – a także jakie są wyjątki i szczególne sytuacje, które mogą zaskoczyć przedsiębiorców.
Obowiązek powołania organów spółki po przekształceniu
Zgodnie z art. 556 pkt 3 Kodeksu spółek handlowych (k.s.h.), jednym z elementów procesu przekształcenia jest powołanie członków organów spółki przekształconej.
W praktyce oznacza to, że już w uchwale o przekształceniu trzeba wskazać imiona i nazwiska osób, które będą pełnić funkcje w zarządzie (a w niektórych przypadkach – również w radzie nadzorczej czy komisji rewizyjnej).
Uwaga: Zgodnie z art. 563 § 2 k.s.h. uchwała o przekształceniu zastępuje odrębne powołanie organów, więc nie ma potrzeby podejmowania dodatkowych uchwał kadrowych, o ile wszystko zostało prawidłowo zapisane w dokumencie przekształceniowym.
Kto musi być powołany w zależności od formy spółki
1. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)
- Obowiązkowo: członkowie zarządu.
- Dodatkowo: rada nadzorcza lub komisja rewizyjna – tylko jeśli kapitał zakładowy przekracza 500 000 zł i jest więcej niż 25 wspólników (art. 213 § 2 k.s.h.).
2. Spółka akcyjna (S.A.)
- Obowiązkowo: zarówno zarząd, jak i rada nadzorcza.
3. Prosta spółka akcyjna (P.S.A.)
- Do wyboru:
- zarząd,
- albo rada dyrektorów (art. 30052 § 2 k.s.h.).
- Umowa spółki może dodatkowo przewidywać ustanowienie rady nadzorczej, co będzie wymagało powołania jej członków.
4. Przekształcenia spółek osobowych
- Z reguły brak organów w spółce przekształcanej (np. w spółce jawnej, komandytowej).
- Wyjątek: spółka partnerska może mieć zarząd – dotychczasowi członkowie mogą zachować funkcję w nowej spółce, o ile wspólnicy wyrażą zgodę.
Przykłady praktyczne
📌 Przykład 1 – przekształcenie spółki jawnej w sp. z o.o.
Spółka „Nowoczesne Technologie Jawna” z siedzibą w Toruniu przekształca się w spółkę z o.o. W uchwale o przekształceniu wspólnicy wskazują Annę Różycką i Marka Borutę jako członków zarządu. Ponieważ kapitał zakładowy wynosi 600 000 zł, a wspólników jest 28, muszą również powołać trzyosobową radę nadzorczą.
📌 Przykład 2 – przekształcenie spółki partnerskiej w P.S.A.
Kancelaria „Lex i Partnerzy” (spółka partnerska) posiada zarząd w składzie: Marta Wiśniewska i Tomasz Bąk. Po przekształceniu w prostą spółkę akcyjną wspólnicy wybierają model zarządu i postanawiają, że dotychczasowy skład osobowy zostanie zachowany. Uchwała o przekształceniu wskazuje ich nazwiska, co spełnia wymóg art. 563 § 2 k.s.h.
Szczególne sytuacje – art. 210 k.s.h. i konflikt interesów
Problem pojawia się, gdy w przekształcanej spółce osobowej wspólnikiem jest spółka kapitałowa oraz członek jej zarządu.
Zgodnie z art. 210 § 1 k.s.h., w umowie między spółką a członkiem jej zarządu spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników.
Sądy rejestrowe niekiedy uznają, że ten przepis stosuje się również do uchwały o przekształceniu, jeżeli członek zarządu spółki z o.o. jest jednocześnie wspólnikiem przekształcanej spółki osobowej. Oznacza to, że taka uchwała powinna być podjęta z udziałem pełnomocnika powołanego w trybie art. 210 k.s.h.
Podsumowanie – o czym pamiętać przy powoływaniu organów spółki przekształconej
✔ W uchwale o przekształceniu należy wskazać konkretne osoby do pełnienia funkcji w organach spółki przekształconej.
✔ Zakres obowiązkowych organów zależy od formy spółki i warunków kapitałowo-osobowych.
✔ Możliwe jest zachowanie dotychczasowego składu osobowego, jeśli spełnia on wymogi nowej formy prawnej.
✔ W szczególnych przypadkach trzeba uwzględnić art. 210 k.s.h. i powołać pełnomocnika.
Podstawa prawna:
- art. 556 pkt 3, art. 563 § 2, art. 213 § 2, art. 210 § 1, art. 30052 § 2 – Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych.
Tematy porad zawartych w poradniku:
- powołanie organów spółki po przekształceniu
- obowiązki w uchwale o przekształceniu
- rada nadzorcza w sp. z o.o.
- art. 210 k.s.h. przy przekształceniu
- przekształcenie spółki a skład zarządu
Przydatne linki urzędowe:
- https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20000941037/U/D20001037Lj.pdf – Kodeks spółek handlowych
- https://www.biznes.gov.pl/pl/opisy-procedur/-/proc/228 – Przekształcenie spółki
- https://ekrs.ms.gov.pl – Elektroniczny Krajowy Rejestr Sądowy