Pokrywanie pracownikowi kosztów dojazdu do pracy to coraz częstsza praktyka w firmach, które dbają o komfort zatrudnionych. Jednak mimo dobrych intencji pracodawcy, takie działania mogą wiązać się z obowiązkiem naliczania podatku dochodowego i opłacania zaliczek. W tym poradniku wyjaśniamy, kiedy świadczenie w postaci np. biletu miesięcznego staje się przychodem pracownika i jakie obowiązki ma w związku z tym płatnik, czyli pracodawca.
Przychód pracownika z tytułu nieodpłatnych świadczeń
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT 📜, do przychodów ze stosunku pracy zaliczają się nie tylko wynagrodzenia czy premie, ale również nieodpłatne świadczenia, które pracownik otrzymuje od pracodawcy. Takim świadczeniem może być np. opłacenie przez firmę biletu miesięcznego na dojazdy do pracy.
Przepis ten mówi wprost:
📜 „Za przychody ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty (…), jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.”
– art. 12 ust. 1 ustawy o PIT
Czy sfinansowanie dojazdu do pracy jest opodatkowane?
Tak, co do zasady finansowanie dojazdu pracownika do pracy przez pracodawcę stanowi opodatkowany przychód. Wartość takiego świadczenia dolicza się do wynagrodzenia i podlega ona opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
🧩 Przykład praktyczny 1
Firma transportowa z Olsztyna zatrudniła Adama, który mieszka w oddalonym o 40 km miasteczku. Pracodawca postanowił kupować Adamowi miesięczne bilety autobusowe za 290 zł. W tym przypadku kwota ta powinna zostać doliczona do przychodu pracownika i opodatkowana według zasad ogólnych. Pracodawca ma obowiązek pobrania zaliczki na podatek.
🧩 Przykład praktyczny 2
Przedsiębiorstwo produkcyjne z Płocka zapewnia zorganizowany dowóz pracowników do zakładu pracy firmowym busem. Również w tej sytuacji, wartość świadczenia (np. wyliczona na podstawie ceny zakupu podobnych usług transportowych), stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu.
Jak ustala się wartość świadczenia?
Wartość nieodpłatnych świadczeń należy ustalać zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o PIT 📜:
- dla usług nabytych przez pracodawcę – według cen zakupu,
- dla usług własnych pracodawcy – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
- dla udostępnienia lokalu lub budynku – według czynszu rynkowego,
- w innych przypadkach – według cen rynkowych, uwzględniając stan, zużycie, miejsce i czas świadczenia.
Jeśli świadczenie jest częściowo odpłatne, przychodem pracownika jest różnica między wartością świadczenia a odpłatnością ponoszoną przez pracownika.
Obowiązki pracodawcy jako płatnika podatku dochodowego
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o PIT 📜, pracodawca jako płatnik ma obowiązek:
- pobierać zaliczki na podatek dochodowy od wartości świadczeń,
- uwzględniać świadczenia w podstawie opodatkowania,
- stosować najniższą stawkę podatkową zgodnie ze skalą podatkową (aktualnie 12%).
📜 „Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą (…) są obowiązane jako płatnicy pobierać (…) zaliczki na podatek dochodowy, stosując (…) najniższą stawkę podatkową określoną w skali (…).”
– art. 41 ust. 1 ustawy o PIT
Wyjątek: Kiedy świadczenie może być zwolnione z podatku?
Jedyny przypadek, gdy zwrot kosztów dojazdu może być zwolniony z opodatkowania, to sytuacja, w której obowiązek ponoszenia tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw – np. w przypadku niepełnosprawnych pracowników czy ustawowych uprawnień służb mundurowych.
📌 Uwaga: zwolnienie nie ma zastosowania, jeśli pracodawca dobrowolnie finansuje dojazdy, bez wyraźnego obowiązku ustawowego.
A co z ubezpieczeniami społecznymi?
Choć świadczenie takie jest opodatkowane, to może być zwolnione ze składek ZUS, jeśli jego przyznanie wynika z przepisów wewnętrznych firmy – np. z regulaminu wynagradzania, układu zbiorowego pracy lub innych regulacji o wynagrodzeniu.
To oznacza, że jeśli firma odpowiednio ureguluje tę kwestię w swoich dokumentach, może zaoszczędzić na składkach, mimo obowiązku podatkowego.
⚖️ Wyroki sądowe i interpretacje
Powyższe stanowisko potwierdzają organy podatkowe. Przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w piśmie z 28.10.2008 r., nr IPPB2/415-1060/08-4/SP, stwierdził:
📄 „Wartość nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez pracownika w postaci zapewnienia dowozu do pracy i z pracy stanowi jego przychód ze stosunku pracy (…). Spółka jako płatnik ma obowiązek pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy.”
📚 Podstawa prawna
- art. 12 ust. 1, art. 21 ust. 1 pkt 112, art. 27 ust. 1, art. 41 ust. 1 – ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.)
🔖 Tematy porad zawartych w poradniku:
- nieodpłatne świadczenia pracownicze 2025
- opodatkowanie biletów pracowniczych
- obowiązki płatnika PIT za pracownika
- dowóz pracownika do pracy a podatek
- PIT przy benefitach pracowniczych