Pozwolenie na budowę to jeden z najważniejszych dokumentów, jaki musi uzyskać inwestor przed rozpoczęciem robót. Jednak czas oczekiwania na decyzję urzędu może się znacząco różnić w zależności od sprawy i podejścia konkretnego organu. Co mówią przepisy? Jakie są graniczne terminy i co możesz zrobić, jeśli urząd nie zdąży w czasie? Odpowiadamy krok po kroku – z praktycznymi przykładami i podpowiedziami.
📌 Dlaczego termin wydania pozwolenia na budowę ma znaczenie?
Dla inwestora czas to pieniądz – każda zwłoka może oznaczać:
- opóźnienie w harmonogramie budowy,
- wzrost kosztów (inflacja, zmiany cen materiałów, dostępność ekip),
- ryzyko utraty finansowania (np. kredyt bankowy z określonym terminem rozpoczęcia inwestycji),
- możliwość utraty klientów (jeśli jesteś deweloperem).
Dlatego znajomość terminów ustawowych i narzędzi ochronnych, jak np. ponaglenie czy kara dla urzędu, to podstawa skutecznego planowania budowy.
📜 Jakie są terminy wydania pozwolenia na budowę?
✅ Ogólne przepisy – Kodeks postępowania administracyjnego
Zgodnie z art. 35 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, każda sprawa administracyjna – w tym również sprawa o pozwolenie na budowę – powinna być załatwiona bez zbędnej zwłoki.
Szczegółowe terminy określono w § 3 tego samego artykułu:
- 1 miesiąc – jeśli sprawa wymaga postępowania wyjaśniającego,
- 2 miesiące – jeśli sprawa jest szczególnie skomplikowana,
- 1 miesiąc w postępowaniu odwoławczym.
W praktyce jednak sprawy związane z pozwoleniami budowlanymi mają swoje szczególne przepisy, które modyfikują te ogólne terminy.
✅ Szczególny termin w prawie budowlanym
Zgodnie z art. 35 ust. 6 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane:
„W przypadku gdy organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wyda decyzji w sprawie pozwolenia na budowę w terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji, organ wyższego stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za każdy dzień zwłoki”.
🕓 Co ważne: termin 65 dni to termin ustawowy, liczony od dnia złożenia kompletnego wniosku – bez względu na to, czy sprawa jest prosta, czy skomplikowana.
🧩 Przykład praktyczny
🧑🔧 Pan Kamil złożył wniosek o pozwolenie na budowę domu jednorodzinnego w urzędzie w Pile w dniu 10 stycznia 2025 r. Urząd nie zgłosił żadnych braków ani nie zawiesił postępowania. Minęły ponad dwa miesiące i nadal nie ma decyzji. Termin 65 dni minął 16 marca 2025 r.
Co może zrobić pan Kamil?
- Złożyć ponaglenie do organu wyższego stopnia.
- Wskazać, że termin ustawowy minął, i żądać interwencji.
- Organ nadrzędny ma obowiązek nałożyć karę po 500 zł za każdy dzień zwłoki od 17 marca.
📄 Co wlicza się do terminu 65 dni, a co nie?
To ważne pytanie, bo często organy próbują „bronić się”, wskazując, że np. czekały na dokumenty, była korespondencja ze stroną itp.
Zgodnie z art. 35 ust. 8 Prawa budowlanego, do terminu 65 dni NIE WLICZA SIĘ:
- terminów przewidzianych przepisami prawa do dokonania określonych czynności (np. 7 dni na uzupełnienie braków formalnych),
- okresów zawieszenia postępowania,
- opóźnień spowodowanych z winy strony (np. brak odpowiedzi na wezwanie),
- opóźnień z przyczyn niezależnych od organu (np. choroba urzędnika – ale trzeba to udowodnić!).
⚠️ WAŻNE: nie wlicza się tylko sytuacji wyjątkowych. Zwykłe czynności administracyjne, jak czekanie na zwrot awiza czy zapoznawanie się stron z aktami, nie zawieszają biegu terminu (wyrok NSA z 14.11.2017 r., II OSK 423/16).
📥 Jak złożyć ponaglenie, gdy urząd przekroczy termin?
Jeśli minął ustawowy termin 65 dni i nadal nie masz decyzji o pozwoleniu na budowę, możesz złożyć ponaglenie – to Twoje formalne narzędzie nacisku na urząd. Zostało ono uregulowane w art. 37 Kodeksu postępowania administracyjnego.
📝 Co powinno zawierać ponaglenie?
Ponaglenie składa się do organu wyższego stopnia, ale za pośrednictwem urzędu, który prowadzi sprawę (czyli do starosty lub prezydenta miasta).
W piśmie warto zawrzeć:
- dane inwestora (imię, nazwisko, adres),
- sygnaturę sprawy i datę złożenia wniosku o pozwolenie,
- wskazanie, że minął termin 65 dni, a decyzja nie została wydana,
- żądanie podjęcia działań nadzorczych, zgodnie z art. 37 k.p.a.,
- opcjonalnie: wniosek o ukaranie organu niższego karą z art. 35 ust. 6 pkt 1 pr. bud.,
- własnoręczny podpis.
📬 Ponaglenie najlepiej złożyć:
- osobiście w biurze podawczym (poproś o potwierdzenie przyjęcia),
- listem poleconym z potwierdzeniem odbioru,
- elektronicznie przez ePUAP.
🏛 Co może zrobić organ wyższego stopnia?
Po otrzymaniu ponaglenia organ nadrzędny ma obowiązek zbadać sprawę. Może:
- Stwierdzić bezczynność lub przewlekłość postępowania – i zobowiązać urząd do wydania decyzji w określonym terminie,
- Nałożyć karę 500 zł za każdy dzień zwłoki – zgodnie z art. 35 ust. 6 pkt 1 pr. bud.
📄 Organ może również zbadać, czy opóźnienie jest zawinione, czy np. wynika z przyczyn niezależnych od urzędu. Ale – uwaga – musi to dobrze uzasadnić.
⚖️ Wyroki sądów administracyjnych – co mówią?
⚖️ Przykład: WSA w Gdańsku, wyrok z 15.05.2019 r., II SAB/Gd 134/18
Sąd uznał, że:
„Przepis art. 35 ust. 6 p.b. zawiera odrębną w stosunku do art. 35 § 3 k.p.a. regulację ustanawiając dłuższy (65-dniowy) termin niż termin dla rozpoznania sprawy szczególnie skomplikowanej. Jako przepis szczególny, art. 35 ust. 6 p.b. winien być interpretowany literalnie (ściśle) zgodnie z zasadą, że wyjątków nie można interpretować rozszerzająco (exceptiones non sunt extendendae)”.
📌 Co to oznacza w praktyce?
Urząd nie może się powoływać na skomplikowany charakter sprawy i stosować terminu z KPA – musi przestrzegać terminu 65 dni z prawa budowlanego.
🧩 Przykład praktyczny 2
🏗️ Spółka Inwestbud złożyła wniosek o pozwolenie na budowę obiektu usługowego w Białymstoku 12 grudnia 2024 r. Sprawa była prowadzona przez prezydenta miasta. Minęło 90 dni, a decyzji nadal brak. Firma złożyła ponaglenie do wojewody – jako organu nadzorczego.
W odpowiedzi wojewoda:
- stwierdził bezczynność urzędu,
- nałożył karę w wysokości 12 500 zł (25 dni zwłoki × 500 zł),
- zobowiązał prezydenta do wydania decyzji w ciągu 14 dni.
Dzięki ponagleniu Inwestbud zmusił urząd do działania i wyegzekwował swoją sprawę szybciej.
📌 Podsumowanie
Pozwolenie na budowę powinno być wydane maksymalnie w ciągu 65 dni od złożenia kompletnego wniosku. Jeśli urząd się spóźnia:
✔ Możesz złożyć ponaglenie – to Twoje narzędzie nacisku,
✔ Organ nadrzędny może nałożyć karę 500 zł za każdy dzień zwłoki,
✔ Terminu nie zawieszają zwykłe czynności administracyjne – tylko konkretne, określone w ustawie okoliczności,
✔ Niektóre sądy administracyjne uznają przekroczenie terminu za wystarczający powód do ukarania urzędu – nie musisz wykazywać winy.
📚 Podstawa prawna
📜 art. 35 § 1–3, art. 36, art. 37 – Kodeks postępowania administracyjnego
📜 art. 35 ust. 6 pkt 1, ust. 8 – Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane
🔖 Tematy porad zawartych w poradniku:
- termin wydania pozwolenia na budowę 2025
- ponaglenie w postępowaniu budowlanym
- kara za opóźnienie decyzji budowlanej
- jak przyspieszyć pozwolenie na budowę
- prawo budowlane 65 dni
📎 Przydatne linki urzędowe:
- https://www.gov.pl/web/gunb – Główny Urząd Nadzoru Budowlanego
- https://epuap.gov.pl – elektroniczna skrzynka podawcza