Strony internetowe są dziś jednym z podstawowych narzędzi komunikacji, reklamy i sprzedaży. W związku z tym coraz więcej przedsiębiorców i twórców zadaje sobie pytanie: czy moja strona internetowa jest chroniona prawem autorskim? A jeśli tak – które jej elementy i w jakim zakresie? W tym poradniku wyjaśniam, kiedy strona internetowa (lub jej część) może zostać uznana za utwór w rozumieniu przepisów, a także jak zabezpieczyć swoje prawa i unikać nieświadomego naruszenia cudzych.
🔍 Co to właściwie jest „strona internetowa”?
Z prawnego punktu widzenia strona internetowa to dokument udostępniany w Internecie, zwykle za pomocą serwera WWW, najczęściej zapisany w języku HTML lub zbudowany jako dynamiczna aplikacja internetowa (np. w PHP, JavaScript itp.). Potocznie termin „strona” odnosi się zarówno do pojedynczej podstrony (np. strona główna), jak i całej witryny (np. sklep internetowy, portal informacyjny, blog).
W praktyce możemy mówić o dwóch zakresach pojęciowych:
- strona w węższym ujęciu – warstwa graficzna i układ (tzw. front end),
- strona w szerszym ujęciu – front end wraz z treścią (teksty, grafiki, filmy, zdjęcia itd.).
To rozróżnienie ma ogromne znaczenie z punktu widzenia prawa autorskiego.
🧠 Co to znaczy, że coś jest „utworem” chronionym prawem autorskim?
Aby strona internetowa – lub jakikolwiek jej element – podlegała ochronie, musi spełniać warunki określone w art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:
„Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.”
(art. 1 ust. 1 – Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych)
To oznacza, że strona internetowa (lub jej część) będzie chroniona prawem autorskim tylko wtedy, gdy:
- Jest rezultatem działalności twórczej człowieka – nie wystarczy automatyczne wygenerowanie szablonu.
- Ma indywidualny charakter – czyli wyróżnia się od innych podobnych dzieł.
- Została utrwalona – np. w postaci pliku HTML, CSS, JPG lub widocznej formy w przeglądarce.
✅ Co może być chronione?
W przypadku strony internetowej najczęściej ochronie podlegają:
🖼 Szata graficzna (front end)
- układ elementów (layout),
- dobór kolorów i czcionek,
- rozmieszczenie menu, przycisków, nagłówków,
- autorskie grafiki i elementy wizualne.
📝 Treści (content)
- teksty, artykuły, opisy produktów,
- fotografie, filmy, podcasty,
- infografiki, animacje i multimedia.
💡 Inne elementy
- oryginalna koncepcja nawigacji,
- interfejs użytkownika o niepowtarzalnym układzie.
⚠️ Co nie podlega ochronie?
Nie każdy element strony WWW będzie utworem. Ochronie nie podlegają:
- standardowe szablony bez modyfikacji,
- elementy funkcjonalne (np. przyciski typu „zaloguj się”),
- banalne układy (np. logo w lewym górnym rogu, menu na górze),
- treści generowane automatycznie (np. mapa Google),
- sam adres strony (URL) i jej struktura techniczna.
🧪 Dwa kluczowe kryteria: oryginalność i indywidualność
Aby konkretny element strony WWW był uznany za utwór, musi:
- pochodzić od twórcy (nie być kopią),
- odzwierciedlać jego osobowość, styl lub wybór.
Np. sam wybór czcionki Arial i koloru niebieskiego nie jest twórczy. Ale połączenie:
- niestandardowego kroju pisma,
- oryginalnej kolorystyki,
- nietypowego układu i pomysłu nawigacji
– może świadczyć o indywidualnym charakterze i zasługiwać na ochronę.
🧷 Przykład nr 1: Prosta strona usługowa
Pani Maria, kosmetyczka z Siedlec, tworzy prostą stronę z gotowego szablonu WordPress. Zmienia tylko tekst (oferta, dane kontaktowe) i dodaje kilka zdjęć stockowych. Czy taka strona jest chroniona prawem autorskim?
🔍 Nie w całości.
- Szablon – nie jest jej autorstwa, więc nie ma do niego praw autorskich.
- Treść – jeśli została przez nią napisana, może być chroniona.
- Zdjęcia – jeśli są z legalnych źródeł, to prawa przysługują ich autorom.
Wniosek: Maria nie ma pełnych praw autorskich do całej strony, ale może mieć je do konkretnych fragmentów (np. opisów usług).
🧷 Przykład nr 2: Agencja tworzy oryginalny projekt
Firma IT z Krakowa wykonuje autorską witrynę dla klienta – projekt graficzny został stworzony od zera, interfejs jest niestandardowy, layout zaprojektowany przez grafika, a kod pisany ręcznie w JavaScript i PHP.
🔍 Taka strona najprawdopodobniej będzie utworem:
- spełnia kryterium twórczości i indywidualności,
- zarówno front end, jak i kod back end mogą być chronione jako osobne utwory.
Statyczna czy dynamiczna – czy sposób działania strony wpływa na ochronę?
Tak, sposób technicznego działania strony internetowej może mieć znaczenie dla oceny, czy podlega ochronie jako utwór. W szczególności chodzi o różnicę między stroną:
🔹 Statyczną
- Strona działa w oparciu o prosty kod HTML i CSS.
- Nie zawiera funkcji interaktywnych (formularze, logowanie).
- Całość jest przechowywana na serwerze „na sztywno”.
- Nie zawiera programu komputerowego w rozumieniu prawa.
🧾 Wniosek prawny:
Statyczna strona może być utworem tylko w zakresie szaty graficznej i treści – kod HTML nie jest programem komputerowym i nie podlega ochronie na podstawie art. 74 ust. 1 u.p.a.p.p.
🔸 Dynamiczna
- Strona generowana na bieżąco w oparciu o dane z bazy.
- Wykorzystuje języki programowania (PHP, JavaScript, Python).
- Posiada funkcje: koszyk, rejestracja, wyszukiwarka, panel admina.
🧾 Wniosek prawny:
Kod back end (np. PHP, Python) może zostać uznany za program komputerowy, a więc podlega specjalnym przepisom (art. 74–77 u.p.a.p.p.).
⚙ Strona na gotowym CMS (np. WordPress, Wix, Shopify) – co z prawami autorskimi?
Wielu przedsiębiorców korzysta dziś z gotowych systemów zarządzania treścią – tzw. CMS (Content Management System). Wśród najpopularniejszych są:
- WordPress (open source),
- Shopify (komercyjny),
- Wix, Webflow, Squarespace (kreatory online).
Czy w takim przypadku mogę być autorem strony?
To zależy:
✔ Jeśli:
- samodzielnie stworzyłeś szatę graficzną (np. motyw potomny w WordPressie),
- napisałeś lub zmodyfikowałeś kod (np. własne pluginy, skrypty),
- przygotowałeś własne treści i układ strony,
➡ wtedy masz autorskie prawa majątkowe do tych elementów, które sam stworzyłeś.
✖ Jeśli:
- używasz gotowego motywu bez modyfikacji,
- korzystasz z kreatora (np. Wix), który nie pozwala na dostęp do kodu źródłowego,
- korzystasz z treści stockowych lub AI bez pełnej licencji,
➡ wtedy nie masz pełnych praw autorskich do całości strony – tylko do swoich oryginalnych treści.
📌 Uwaga praktyczna: CMS nie wyklucza ochrony prawnej, ale należy jasno rozgraniczać, co zostało stworzone samodzielnie, a co jest tylko używane na licencji.
📄 Co powinna zawierać umowa o stworzenie strony internetowej?
Jeśli zlecasz wykonanie strony agencji lub freelancerowi, nie wystarczy umówić się „na słowo”. Potrzebna jest umowa przenosząca prawa autorskie lub udzielająca licencji.
Oto elementy, które powinny się w niej znaleźć:
📑 1. Przedmiot umowy
- Opis, czego dotyczy zlecenie (np. projekt graficzny, kod, konfiguracja CMS, copywriting).
📑 2. Autorskie prawa majątkowe
- Wyraźne przeniesienie praw na zamawiającego na określonych polach eksploatacji (np. Internet, druki promocyjne, aplikacje mobilne).
- Możliwość modyfikacji, sublicencjonowania, sprzedaży dalej.
📌 Zgodnie z art. 41 ust. 2 u.p.a.p.p. przeniesienie praw autorskich dotyczy tylko pól eksploatacji wyraźnie wymienionych w umowie.
📑 3. Prawa zależne (opracowania)
- Zgoda na tworzenie wersji mobilnej, tłumaczeń, zmian układu.
📑 4. Gwarancja autorstwa
- Oświadczenie wykonawcy, że jest autorem dzieła i nie narusza cudzych praw.
📑 5. Odpowiedzialność
- Klauzula o odpowiedzialności za naruszenie praw osób trzecich.
📑 6. Wynagrodzenie
- Czy wynagrodzenie obejmuje również przeniesienie praw, czy licencję.
🧾 Przykładowy zapis przenoszący prawa autorskie:
„Wykonawca przenosi na Zamawiającego całość autorskich praw majątkowych do utworu w postaci projektu graficznego strony internetowej oraz kodu źródłowego, bez ograniczeń czasowych i terytorialnych, na następujących polach eksploatacji: (…)”
🧷 Przykład nr 3: Spór o prawa do strony wykonanej przez agencję
Pan Tomasz zlecił agencji stworzenie sklepu internetowego. Nie podpisano żadnej pisemnej umowy o przeniesienie praw. Po roku Tomasz chciał zlecić innemu wykonawcy modernizację strony. Agencja odmówiła – powołując się na brak przekazania praw autorskich.
🔍 Efekt: Tomasz musiał negocjować nową opłatę za przeniesienie praw, mimo że zapłacił wcześniej za wykonanie strony.
📌 Wniosek praktyczny: zawsze żądaj przeniesienia praw autorskich – i to na piśmie. Bez tego wykonawca wciąż posiada pełnię praw.
Podsumowanie: Jak skutecznie chronić stronę WWW jako utwór?
W świetle polskiego prawa autorskiego strona internetowa może być utworem, jeśli spełnia przesłanki:
- oryginalności (czyli jest wynikiem pracy twórczej),
- indywidualnego charakteru (odzwierciedla osobowość twórcy).
Ochronie mogą podlegać zarówno:
- warstwa graficzna (layout, układ, czcionki, kolory),
- jak i treść (teksty, grafiki, multimedia),
- a w przypadku stron dynamicznych – również kod back end jako program komputerowy.
Nie są natomiast chronione:
- typowe szablony i układy,
- sam kod HTML (jako język opisu, nie programowania),
- elementy funkcjonalne wynikające z przeznaczenia (np. logotypy, formularze kontaktowe).
🔒 Aby skutecznie zabezpieczyć prawa do strony WWW:
- podpisz umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub o licencję,
- ureguluj pola eksploatacji – w szczególności Internet, aplikacje mobilne, materiały drukowane,
- pamiętaj o odpowiedzialności za ewentualne naruszenia cudzych praw.
⚖️ Podstawa prawna
- art. 1 ust. 1, art. 41 ust. 2, art. 74–77 – Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
- art. 5 ust. 1 – Dyrektywa 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 maja 2001 r.
- Orzeczenie TSUE z 22.12.2010 r., C-393/09 – interpretacja pojęcia interfejsu graficznego
- Wyrok SA w Warszawie z 11.05.2007 r., I ACa 1145/06
- Wyrok SA w Warszawie z 10.04.2013 r., I ACa 1224/12
🔎 Tematy porad zawartych w poradniku
- ochrona prawna strony internetowej
- layout strony a prawa autorskie
- umowa o wykonanie strony www
- front end i back end jako utwór
- autorskie prawa majątkowe w IT
🌐 Przydatne linki do instytucji i urzędów
- Urząd Patentowy RP: https://uprp.gov.pl
- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Prawo autorskie: https://www.gov.pl/web/kultura/prawo-autorskie
- Stowarzyszenie Autorów ZAiKS: https://www.zaiks.org.pl
- WIPO (Światowa Organizacja Własności Intelektualnej): https://www.wipo.int