Sprawozdawczość finansowa to obowiązek każdej jednostki gospodarczej, ale nie każda musi spełniać takie same wymogi. Jeśli prowadzisz spółkę powstałą w wyniku wydzielenia z większego podmiotu, być może możesz korzystać z uproszczeń przewidzianych dla małych jednostek. Sprawdź, czy Twoja spółka kwalifikuje się do preferencyjnego traktowania i co to w praktyce oznacza.
Kiedy można stosować uproszczenia w rachunkowości?
Ustawa o rachunkowości przewiduje szereg uproszczeń dla jednostek spełniających określone kryteria finansowe i organizacyjne. Zgodnie z art. 3 ust. 1c pkt 1 ustawy o rachunkowości, jednostkami małymi mogą być m.in.:
- spółki kapitałowe (np. sp. z o.o., S.A.),
- inne osoby prawne,
- oddziały przedsiębiorców zagranicznych,
👉 pod warunkiem, że nie przekroczyły co najmniej dwóch z trzech poniższych progów (w roku obrotowym, a w przypadku nowych jednostek – w roku rozpoczęcia działalności):
- 💰 25 500 000 zł – suma aktywów na koniec roku,
- 💼 51 000 000 zł – przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów,
- 👥 50 osób – średnioroczne zatrudnienie (w przeliczeniu na pełne etaty).
Oprócz tego, organ zatwierdzający (np. zgromadzenie wspólników) musi podjąć odpowiednią uchwałę o stosowaniu uproszczeń.
Czy wydzielona spółka może być małą jednostką?
Choć przepisy nie regulują bezpośrednio sytuacji spółek powstałych przez wydzielenie, możliwe jest skorzystanie z uproszczeń, jeżeli spółka spełnia warunki małej jednostki jako samodzielny podmiot.
🔍 Dlaczego?
- Spółka wydzielona – mimo że „wchodzi w prawa i obowiązki” spółki dzielonej – jest nowym, odrębnym bytem prawnym.
- To oznacza, że należy ją oceniać samodzielnie, a nie przez pryzmat danych spółki dzielonej.
- Jeśli w pierwszym roku działalności spełnia wymogi wartościowe z ustawy, może już w tym roku skorzystać z uproszczeń – np. nie tworzyć rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
📌 Kluczowe jest to, jakie dane finansowe i zatrudnieniowe ma sama spółka wydzielona, a nie spółka, z której została utworzona.
Przykład nr 1 – uproszczenia dla nowej spółki
🧑💼 Firma: „NovaTech Sp. z o.o.”
- Powstała 1 stycznia 2023 r. przez wydzielenie części działalności z dużej spółki przemysłowej.
- W roku 2023 osiągnęła:
– suma aktywów: 8 200 000 zł
– przychody netto: 11 900 000 zł
– zatrudnienie: 22 osoby
📊 Analiza: Spełnione są wszystkie trzy warunki z art. 3 ust. 1c ustawy. Spółka może zostać uznana za jednostkę małą, a tym samym:
✔ sporządzać skrócone sprawozdanie finansowe,
✔ nie ujmować aktywów i rezerw z tytułu podatku odroczonego,
✔ nie sporządzać sprawozdania z działalności (jeśli dodatkowo nie podlega obowiązkowi badania).
Przykład nr 2 – kiedy uproszczenia nie przysługują
🏭 Firma: „EnergoSerwis Sp. z o.o.”
- Powstała przez wydzielenie z dużej spółki energetycznej w marcu 2022 r.
- Jej wyniki za 2022 r. to:
– suma aktywów: 33 000 000 zł
– przychody netto: 47 000 000 zł
– zatrudnienie: 65 osób
📊 Analiza: Przekroczone dwa progi (aktywa i zatrudnienie), co oznacza, że firma nie spełnia wymogów jednostki małej, nawet jeśli jest nową spółką. Nie może korzystać z uproszczeń.
Podsumowanie – kluczowe wnioski 📌
- ✔ Spółka powstała przez wydzielenie może stosować uproszczenia dla jednostek małych, jeśli sama spełnia warunki wartościowe z art. 3 ust. 1c ustawy o rachunkowości.
- ✔ Należy analizować wyłącznie dane spółki wydzielonej, nie spółki dzielonej.
- ✔ Uproszczenia można stosować już w pierwszym roku, jeśli spełnione są warunki.
- ✔ Wymagana jest uchwała organu zatwierdzającego sprawozdanie finansowe, wskazująca na chęć skorzystania z uproszczeń.
Podstawa prawna
- art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 3 ust. 1c pkt 1, art. 46 ust. 5 pkt 5, art. 47 ust. 4 pkt 5, art. 48 ust. 4, art. 48a ust. 4, art. 48b ust. 5, art. 49 ust. 5 – ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2023 r. poz. 120 z późn. zm.)
Tematy porad zawartych w poradniku
- uproszczenia rachunkowości małych jednostek
- spółka z wydzielenia a limity rachunkowe
- pierwsze sprawozdanie finansowe nowej spółki
- kiedy nie tworzy się podatku odroczonego
- małe jednostki ustawa o rachunkowości