Czy wręczenie zegarka pracownikowi przechodzącemu na emeryturę to wyraz wdzięczności, czy dodatkowy przychód podlegający opodatkowaniu? 🤔 Choć intencja pracodawcy może być wyłącznie symboliczna, fiskus patrzy na takie świadczenia przez pryzmat przepisów o podatku dochodowym. W tym poradniku wyjaśniam, czy prezent – np. zegarek o wartości 1000 zł – trzeba doliczyć do przychodów pracownika i odprowadzić podatek, czy może jednak skorzystać z dostępnych zwolnień.
Kiedy prezent dla pracownika staje się przychodem do opodatkowania?
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszystkie świadczenia, które pracownik otrzymuje w związku ze stosunkiem pracy, stanowią jego przychód, niezależnie od tego, czy mają formę pieniężną czy rzeczową.
📜 Art. 12 ust. 1 ustawy o PIT:
„Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń.”
Zatem jeśli pracodawca kupuje prezent – np. zegarek – i przekazuje go pracownikowi w momencie, gdy ten jeszcze nie przeszedł formalnie na emeryturę, mamy do czynienia z opodatkowanym świadczeniem rzeczowym.
📌 Warto wiedzieć: Do wartości prezentu należy doliczyć VAT, ponieważ pracownik otrzymuje świadczenie w postaci rzeczy o wartości brutto, czyli takiej, jaką musiałby sam zapłacić w sklepie.
🧩 Przykład praktyczny 1 – opodatkowany prezent przed przejściem na emeryturę
Pani Jolanta, specjalistka ds. kadr z firmy „TechPol” w Tarnowie, odchodzi z pracy z końcem lipca 2024 roku, przechodząc na emeryturę. Dzień przed odejściem na emeryturę otrzymuje od pracodawcy zegarek o wartości 1000 zł brutto jako wyraz wdzięczności za 30 lat pracy.
👉 Ponieważ prezent został wręczony przed zakończeniem stosunku pracy, jego wartość stanowi przychód ze stosunku pracy i powinna zostać opodatkowana. Pracodawca dolicza wartość zegarka do wynagrodzenia z lipca i od łącznej kwoty pobiera zaliczkę na podatek dochodowy.
Kiedy prezent dla emeryta może być zwolniony z PIT?
Sytuacja zmienia się diametralnie, jeśli zegarek zostanie wręczony już po przejściu na emeryturę. W takim przypadku świadczenie może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania do kwoty 4500 zł rocznie.
📜 Art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT:
„Wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów i rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem pracy lub służbowym (…), do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 4500 zł.”
Aby móc skorzystać z tego zwolnienia, muszą być spełnione łącznie cztery warunki:
✔ świadczenie ma charakter rzeczowy lub jest ekwiwalentem pieniężnym,
✔ otrzymuje je osoba, która ma już status emeryta lub rencisty,
✔ świadczenie wynika z wcześniejszego stosunku pracy lub służbowego,
✔ łączna wartość takich świadczeń w danym roku nie przekracza 4500 zł.
🧩 Przykład praktyczny 2 – nieopodatkowany prezent po przejściu na emeryturę
Pan Tadeusz, technik z firmy „ElektroMont” w Zgierzu, zakończył pracę i przeszedł na emeryturę z dniem 1 marca 2025 roku. W maju 2025 roku, podczas firmowego pikniku, były pracodawca wręcza mu zegarek o wartości 1000 zł jako upominek „na nową drogę życia”.
👉 Ponieważ Pan Tadeusz w chwili otrzymania prezentu był już emerytem, a prezent został wręczony w związku z wcześniejszym zatrudnieniem, wartość zegarka korzysta ze zwolnienia z podatku do kwoty 4500 zł.
Co jeśli wartość prezentów przekroczy 4500 zł?
Jeżeli w danym roku podatkowym emeryt otrzyma świadczenia rzeczowe o łącznej wartości przekraczającej 4500 zł, to:
📌 od nadwyżki należy pobrać zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% (art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT). Nie można wówczas pomniejszać tej kwoty o koszty uzyskania przychodu ani stosować kwoty wolnej.
⚖️ Wyroki i stanowiska organów podatkowych
✔ Podlaski Urząd Skarbowy (14.03.2005 r., P-I/423/16/WE/05): Prezenty wręczone pracownikom przed przejściem na emeryturę traktowane są jako forma wynagrodzenia, a więc podlegają opodatkowaniu.
✔ Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy (23.12.2016 r., 0461-ITPB2.4511.876.2016.1.BK): Świadczenia rzeczowe dla byłych pracowników (emerytów) mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego, o ile mieszczą się w limicie 4500 zł.
📚 Podstawa prawna
- art. 12 ust. 1 – Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
- art. 21 ust. 1 pkt 38 – Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
- art. 30 ust. 1 pkt 4 – Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
🔖 Tematy porad zawartych w poradniku
- opodatkowanie prezentu dla emeryta
- świadczenia dla byłych pracowników a PIT
- limit 4500 zł dla emerytów
- prezenty rzeczowe a podatek
- opodatkowanie świadczeń z okazji emerytury