Praca zdalna to dziś codzienność wielu pracowników. Ale co się dzieje, gdy w mieszkaniu pracownika dojdzie do awarii, która uniemożliwia dalsze wykonywanie obowiązków służbowych? Czy w takim przypadku przysługuje mu wynagrodzenie za czas przestoju? Sprawdzamy, jak wygląda odpowiedzialność za przerwy w pracy spowodowane awariami technicznymi w miejscu zamieszkania osoby pracującej zdalnie.
Kto ponosi ryzyko za awarie podczas pracy zdalnej?
Prawo pracy opiera się na zasadzie, że ryzyko związane z wykonywaniem pracy ponosi pracodawca, a nie pracownik. Mówimy tutaj o tzw. ryzyku pracodawcy, które obejmuje m.in.:
- ryzyko gospodarcze (np. spadek popytu),
- ryzyko osobowe (np. choroba pracownika),
- ryzyko techniczne (np. awaria sprzętu),
- ryzyko socjalne (np. konieczność zapewnienia warunków BHP).
📌 Ryzyko techniczne to odpowiedzialność za zakłócenia w funkcjonowaniu zakładu pracy, które nie wynikają z winy pracownika – nawet jeśli ich źródłem jest siła wyższa (np. awaria energetyczna czy złe warunki atmosferyczne).
Co mówi Kodeks pracy o przestoju?
Zgodnie z art. 81 § 1 Kodeksu pracy:
„Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, lecz doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy.”
W praktyce oznacza to, że jeżeli pracownik jest gotowy do pracy, ale z przyczyn od niego niezależnych nie może jej wykonywać, to należy mu się wynagrodzenie za czas przestoju – o ile przyczyny te dotyczą pracodawcy.
Przestój a praca zdalna – co w przypadku awarii w domu?
W przypadku pracy zdalnej, miejsce świadczenia pracy przenosi się z siedziby firmy do domu pracownika. To jednak nie zmienia faktu, że ryzyko związane z wykonywaniem pracy wciąż ponosi pracodawca. Oznacza to, że przestój spowodowany awarią w domu pracownika zdalnego również może uprawniać do wynagrodzenia – pod warunkiem, że pracownik nie zawinił.
✔ Przykład 1: Awaria niezawiniona przez pracownika
🧑💻 Pan Marek, programista pracujący zdalnie z Piły, nie mógł wykonywać pracy przez 5 godzin z powodu awarii sieci energetycznej w jego dzielnicy. Operator potwierdził przerwę w dostawie prądu na skutek uszkodzenia transformatora.
👉 W tym przypadku mamy do czynienia z przestojem, za który przysługuje wynagrodzenie, ponieważ awaria nie była zawiniona przez pracownika.
✖ Przykład 2: Zawiniona awaria
🧑💻 Pani Justyna pracuje zdalnie jako księgowa. Nie opłaciła rachunku za internet i odcięto jej dostęp do sieci, przez co nie mogła zalogować się do systemu księgowego przez dwa dni.
👉 To nie jest przestój z przyczyn dotyczących pracodawcy, ponieważ problem został zawiniony przez pracownika – w takiej sytuacji wynagrodzenie za przestój nie przysługuje.
Co oznacza „przyczyna dotycząca pracodawcy”?
W orzecznictwie i doktrynie prawa pracy przyjęto, że przyczyny dotyczące pracodawcy to nie tylko sytuacje, za które pracodawca ponosi winę. Pojęcie to należy rozumieć szeroko – mogą to być m.in.:
- zachowania pracodawcy lub jego przedstawicieli,
- działania lub zaniechania innych pracowników,
- zdarzenia losowe (np. klęska żywiołowa),
- działania podmiotów trzecich (np. dostawców energii).
📌 Kluczowe jest, że przyczyna nie może leżeć po stronie pracownika. Jeżeli pracownik był gotowy do pracy, ale nie mógł jej wykonać z przyczyn od siebie niezależnych – to przysługuje mu wynagrodzenie postojowe.
Co zrobić w razie awarii? Instrukcja dla pracownika zdalnego
Jeśli jesteś pracownikiem zdalnym i doszło do awarii, pamiętaj o kilku ważnych krokach:
- Niezwłocznie poinformuj pracodawcę (najlepiej pisemnie, np. mailem lub przez komunikator).
- Opisz problem i jego przyczynę (np. brak prądu, awaria internetu – jeśli znana jest przyczyna).
- Zachowaj potwierdzenia (np. SMS od dostawcy, zrzuty ekranu, zaświadczenie od operatora).
- Bądź dostępny, jeśli awaria zostanie usunięta wcześniej niż przewidywano.
Podsumowanie – najważniejsze wnioski
- Pracodawca ponosi odpowiedzialność za ryzyko techniczne, także w przypadku pracy zdalnej.
- Jeżeli awaria w domu pracownika nie była przez niego zawiniona, może on otrzymać wynagrodzenie za przestój.
- Przyczyny dotyczące pracodawcy są rozumiane szeroko i mogą obejmować również niezawinione awarie w miejscu świadczenia pracy.
- Pracownik musi być w gotowości do pracy i odpowiednio udokumentować przeszkody.
Podstawa prawna
- art. 81 § 1 – Kodeks pracy
Tematy porad zawartych w poradniku
- przestój w pracy zdalnej
- wynagrodzenie za awarię internetu
- odpowiedzialność za awarie techniczne
- Kodeks pracy praca zdalna
- obowiązki pracodawcy przy pracy zdalnej