Poradnik przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości wyjaśnia w przystępny sposób, jak osoby zadłużone mogą skorzystać z mechanizmów przewidzianych w Prawie upadłościowym – upadłości konsumenckiej oraz układu konsumenckiego.
Najważniejsze zagadnienia:
- Upadłość konsumencka
To procedura sądowa, która pozwala osobie niewypłacalnej uporządkować swoje długi. Umożliwia rozłożenie ich na raty, częściowe umorzenie, a w wyjątkowych przypadkach – całkowite oddłużenie. Postępowanie może być uproszczone (6–8 miesięcy) lub zwykłe (1–2 lata).
Syndyk sprzedaje majątek dłużnika, a sąd ustala plan spłaty wierzycieli na maksymalnie 7 lat. Część dochodów, świadczeń i podstawowe przedmioty codziennego użytku pozostają pod ochroną. - Długi niepodlegające umorzeniu
Nie można umorzyć m.in. alimentów, odszkodowań za wyrządzone szkody, kar sądowych czy długów zatajonych we wniosku. Długi zaciągnięte po ogłoszeniu upadłości muszą być spłacane na bieżąco. - Majątek dłużnika
Standardowe wyposażenie domu i narzędzia pracy zostają u dłużnika, ale cenne składniki (np. mieszkanie, samochód) są sprzedawane. Ustawodawca przewidział jednak ochronę przed bezdomnością – część środków ze sprzedaży mieszkania można przeznaczyć na wynajem przez 1–2 lata. - Plan spłaty wierzycieli
Sąd określa wysokość i okres spłat, biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe i koszty utrzymania dłużnika. Standardowy okres to 3 lata, ale może trwać nawet 7 lat, jeśli dłużnik doprowadził do niewypłacalności celowo lub przez rażące niedbalstwo. - Układ konsumencki
To alternatywa dla upadłości – porozumienie z wierzycielami zatwierdzane przez sąd. Pozwala zachować majątek i spłacać zobowiązania w ratach, jeśli dochody na to pozwalają. Wymaga zgody większości wierzycieli i jest możliwy tylko wtedy, gdy dłużnik jest w stanie pokryć koszty postępowania i część długów. - Koszty i skutki
Sam wniosek kosztuje 30 zł, ale trzeba doliczyć wynagrodzenie syndyka i koszty jego kancelarii (od kilku do kilkunastu tysięcy złotych). Informacja o upadłości jest publiczna – znajdzie się w rejestrach i zostanie przekazana m.in. pracodawcy.
Cel poradnika:
Pokazać osobom zadłużonym, że istnieje legalna i bezpieczna droga do odzyskania stabilności finansowej i rozpoczęcia nowego etapu w życiu.