Zdarza się, że po złożeniu sprzeciwu wobec czynności kontrolnych przedsiębiorca otrzymuje od organu odpowiedź w postaci zwykłego pisma, a nie formalnego postanowienia. Taka praktyka jest błędna i może skutecznie utrudnić przedsiębiorcy dochodzenie swoich praw. Warto wiedzieć, jakie skutki rodzi taki sposób rozstrzygnięcia i jak się przed nim bronić.
Dlaczego temat jest istotny?
Prawidłowa reakcja organu na sprzeciw przedsiębiorcy ma ogromne znaczenie dla przebiegu całej kontroli oraz możliwości dalszego zaskarżania działań organów. Jeśli zostaniesz poinformowany „zwykłym pismem”, możesz utracić możliwość skutecznej obrony swoich interesów. Znajomość właściwych procedur pozwoli Ci uniknąć pułapek i świadomie korzystać z przysługujących środków prawnych.
Błąd organu: odpowiedź zwykłym pismem zamiast postanowienia
Na czym polega problem?
Po złożeniu sprzeciwu wobec czynności kontrolnych, organ powinien wydać formalne postanowienie dotyczące dalszego toku sprawy. Zdarza się jednak, że niektóre urzędy, w tym urzędy skarbowe czy inspekcje, przesyłają przedsiębiorcy „zwykłe pismo” informujące o niedopuszczalności sprzeciwu lub wyjaśniające, dlaczego nie będą go rozpoznawać.
Jest to działanie nieprawidłowe z kilku powodów:
- Brak postanowienia uniemożliwia złożenie zażalenia lub skargi do sądu administracyjnego.
- Przedsiębiorca nie otrzymuje formalnego rozstrzygnięcia, od którego mógłby się odwołać.
- W efekcie zamknięta zostaje możliwość pełnej ochrony prawnej.
Co wynika z przepisów?
Zgodnie z art. 216 Ordynacji podatkowej, w toku postępowania należy wydawać postanowienia dotyczące poszczególnych kwestii, które nie rozstrzygają o istocie sprawy. Odmowa rozpoznania sprzeciwu przedsiębiorcy w formie zwykłego pisma narusza tę zasadę.
Ponadto, jeśli brak jest formalnego postanowienia, przedsiębiorca traci możliwość skorzystania z trybu zażalenia, ponieważ żaden przepis nie przewiduje odwołania od zwykłego pisma. Taką interpretację potwierdza także art. 237 Ordynacji podatkowej – tylko postanowienie, na które nie służy zażalenie, może być objęte odwołaniem od decyzji w dalszym toku postępowania.
Praktyczne skutki dla przedsiębiorcy
Przykład 1
Firma „Agro-Met” złożyła sprzeciw wobec kontroli podatkowej, powołując się na naruszenie trybu zawiadomienia. Organ odpowiedział jednak zwykłym pismem, informując, że sprzeciw jest „niedopuszczalny” w danym przypadku. Firma nie mogła wnieść zażalenia, ponieważ nie wydano postanowienia. Dopiero w zastrzeżeniach do protokołu kontroli przedsiębiorca ponownie podniósł zarzuty, co jednak znacząco wydłużyło całą procedurę i osłabiło jego pozycję.
Przykład 2
Przedsiębiorczyni Anna Nowacka podczas kontroli w zakresie legalności zatrudnienia pracowników złożyła sprzeciw, wskazując na naruszenie procedur przez inspektora. W odpowiedzi otrzymała zwykłe pismo, które zamknęło jej drogę do zażalenia. W efekcie, sprawę mogła podnieść dopiero w odwołaniu od decyzji, co wiązało się z dodatkowymi komplikacjami i koniecznością oczekiwania na zakończenie kontroli.
Jak postępować w przypadku otrzymania zwykłego pisma?
- Zachowaj otrzymane pismo – może być istotnym dowodem w dalszym postępowaniu.
- Złóż ponowne pismo do organu – zażądaj wydania formalnego postanowienia na podstawie art. 216 Ordynacji podatkowej.
- Wskazuj na naruszenie przepisów proceduralnych – opisz, że brak postanowienia uniemożliwia zaskarżenie i narusza Twoje prawa.
- Składaj zastrzeżenia do protokołu kontroli – podnieś zarzuty dotyczące procedury w protokole kontroli.
- Korzystaj z prawa do odwołania – jeśli dojdzie do wydania decyzji, możesz powołać się na wcześniejsze naruszenia w odwołaniu, na podstawie art. 237 Ordynacji podatkowej.
- Rozważ skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika – błędy proceduralne bywają trudne do wyegzekwowania samodzielnie.
Podsumowanie – co powinien zrobić przedsiębiorca?
- Domagaj się wydania postanowienia – zwykłe pismo nie jest prawidłową formą rozstrzygnięcia w sprawie sprzeciwu.
- Nie rezygnuj z obrony swoich praw – brak postanowienia nie oznacza końca sprawy.
- Korzystaj z możliwości składania zastrzeżeń i odwołań – każda uchybienie proceduralne organu można później wykorzystać.
⚠️ Pamiętaj, że błędy proceduralne organów kontrolnych mogą prowadzić do uchylenia decyzji lub korzystnego rozstrzygnięcia dla przedsiębiorcy – ale tylko wtedy, gdy zostaną odpowiednio wykazane i udokumentowane!
Podstawa prawna
- art. 216, art. 237 – ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa
- art. 3 § 2 pkt 1 – ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
Tematy porad zawartych w poradniku
- sprzeciw przedsiębiorcy kontrola 2025
- błędy urzędów w odpowiedzi na sprzeciw
- postanowienie czy pismo kontrola podatkowa
- odwołanie od decyzji kontrolnej
- procedura sprzeciwu kontrola działalności gospodarczej
Przydatne adresy urzędowe: